Het is 7 minuten na middernacht. De hond lag midden op het gazon voor het huis van mevrouw Shears. Zijn ogen waren dicht.

Zo begint het boek Het wonderbaarlijke voorval met de hond in de nacht. Christopher ontdekt de dode hond van zijn buurvrouw. De hond is vermoord met een spitvork. Christopher vraagt zich af wie de hond heeft vermoord en waarom. Christopher is een jongen met autisme en woont alleen met zijn vader. Hij neemt je mee met zijn gedachten en zo kom je precies te weten wat autisme voor Christopher betekent. En natuurlijk wie de hond vermoord heeft en waarom.

Speciale talenten en een fascinatie

Christopher is getalenteerd op het gebied wat wiskunde, natuurkunde en weet allerlei zaken heel logisch te beredeneren. Mensen vindt hij verwarrend. Allereerst omdat hij vindt dat mensen veel praten zonder woorden te gebruiken. Mimiek en geluiden die mensen maken zoals ‘ppffffff’ of zuchten en ‘honderd andere dingen die te ingewikkeld zijn om in een paar seconden door te hebben’. De tweede reden is dat mensen vaak beeldspraak oftewel metaforen gebruiken als ze praten. Terwijl een metafoor op zich ook al een metafoor is. Hij vindt metaforen weer een leugen want mensen die zich een hoedje schrikken, krijgen helemaal geen hoedje. Een voorbeeld van één van de grappige en o zo herkenbare stukjes uit het boek.

Christopher is gek op detectives. Hij is erg gefascineerd door Sherlock Holmes. Holmes is voor hem een voorbeeld. En als een ware detective gaat Christopher op zoek naar de moordenaar van de hond. Hij verlegd daarbij zijn eigen grenzen en komt zo achter een ander geheim. Wat dat geheim is, moet je zelf maar gaan ontdekken.

Een Super Goede Dag of niet

Christopher heeft een systeem om te bepalen of het een Super Goede Dag (ja, mét hoofdletters) een Goede, een Slechte of een Zwarte Dag gaat worden. Op Super Goede Dagen gaat er iets bijzonders gebeuren en op Zwarte dagen verbergt Christopher zich, eet en drinkt hij niets en voorkomt zo dat de dag nog slechter wordt. Welke dag het wordt, wordt bepaald door de kleur auto’s die hij tegenkomt onderweg naar school. Na 2 Zwarte Dagen sluit hij de volgende dag zijn ogen als hij in de bus zit. Want na 2 Zwarte Dagen mag dat. Logisch. Als het een Super Goede Dag is, durft Christopher meer dan anders.

En dat komt goed van pas, want Christopher gaat zijn grenzen verkennen én hij gaat zijn grenzen verleggen. Hij gaat op avontuur, want hij wil achterhalen wie de hond van zijn buurvrouw heeft vermoord. Hij ontdekt meer dan hij van tevoren had kunnen vermoeden.

Over de schrijver

Mark Haddon (1962) is een Engelse schrijver van romans, jeugdboeken en scenario’s. En hij is beeldend kunstenaar en illustrator. Haddon studeerde Engels aan de universiteit van Oxford. Hij werd in de eerste instantie vooral bekend als kinderboekenschrijver. De roman The Curious Incident of the Dog in the Night-time was zowel voor uitgevers en ook voor de lezers moeilijk in een genre of leeftijdsgroep onder te brengen. Als je op internet gaat zoeken naar het boek, zul je dan ook diverse covers tegenkomen. Uitgevers probeerden zo om duidelijk te maken of het boek voor volwassen of voor young adults was. Het boek wordt uiteindelijk door jong en oud gelezen.

Praat boek

Op scholen wordt het boek ook klassikaal gelezen, zo ook op de school van mijn zoon. Zij lazen het bij het vak Engels. Destijds was hij 13 à 14 jaar en ik vraag me af of het boek dan een geschikte keuze is. Als je niet goed weet wat autisme inhoud, kan het boek ook vreemd overkomen. Zeker op jongeren van 13 jaar.

Wat mij betreft leent het boek zich heel goed om het gesprek aan te gaan tussen ouders en jongeren. Wat herken je bij jezelf en wat niet? En wat heb jij nodig? Iedereen is anders, er is geen mens hetzelfde. Dat geldt ook voor mensen met autisme. Heb je één mens met autisme ontmoet, dan heb je één mens met autisme ontmoet. Het zegt lang niet alles over andere mensen met autisme. Niet iedereen met autisme heeft een speciale interesse zoals Christopher. En niet iedereen met autisme blinkt uit in natuur-, en wiskunde. Prikkelgevoeligheid komt bij meerdere mensen met autisme voor. En één heeft er meer last van dan de ander. Hoe prikkelgevoelig Christopher is én hoe hij hiermee omgaat, lees je in het boek.

Als je Het wonderbaarlijke voorval van de hond in de nacht wil kopen kan dat via Bol.com. Ook in het Engels, mocht je het boek liever in de oorspronkelijke versie lezen.

Via Boeken over autisme vind je meer reviews die ik geschreven heb. Allemaal boeken die autisme als thema hebben. De lijst groeit gestaag. Heb je een boekentip voor mij? Zet die dan in een reactie hieronder. Mijn voorkeur gaat uit naar romans maar af en toe een boek van een ervaringsdeskundige is ook prima. De volgende review gaat over het boek: Bram kan het zelf. Een kinderboek van Colette de Bruin.

Loslaten is nog niet zo makkelijk


10 December 2022
Het is een rare dag vandaag, want vandaag is de dag dat mijn jongste zoon op eigen benen gaat staan. Hij gaat het huis uit. Die kleine guitige, goedlachse krullenbol is nu een kerel van bijna 1.90 m. Komend voorjaar wordt hij 20 en is er helemaal aan toe om het ouderlijk huis te verlaten. En dan met name het stukje ‘ouderlijk’, want hij is ons best beu.

Uit huis

De vraag is of ik er ook aan toe ben om hem uit te laten vliegen, want hij is toch nét even anders dan de andere twee die eerder uitvlogen. De meeste mensen merken het in de eerste instantie niet meteen aan  hem, maar hij heeft toch echt autisme. En dat is nu net het punt. Hij is in een aantal zaken aardig zelfstandig maar hij heeft ook een paar eigenschappen waar ik me zorgen over maak. Hij overschat zichzelf nogal eens en wil het liefste alles zelf doen.

Daarnaast hij is meester in uitstellen waar hij geen zin in heeft, kan zich heel goed alleen vermaken en wil alles zelf oplossen. Ondanks ons ouderlijk toezicht leverde dat al twee verloren studiejaren op, een aantal mislukte baantjes en een baan die gewoon niet paste bij zijn manier van leven. Tja ‘s nachts tot laat online zijn en dan om 04.00 uur op je werk moeten zijn, bleek toch niet zo’n goede combinatie. Eén keer een nacht doorhalen, dat ging nog wel maar daarna viel hij toch echt om!

Diverse keren heb ik hem op de grond slapend aangetroffen. Te moe om nog naar bed te gaan. Of ik me toen zorgen maakte? Nou wat denk je!

Hij heeft ook een aantal mooie talenten en daarmee gaat hij het wel redden. Vast met nog een wat hindernissen, maar het gaat hem lukken. Ik geloof dat oprecht en toch vind ik het lastig om hem los te laten. Herkenbaar? Eigenlijk moet ik hem anders vasthouden, maar hoe dat moet, is nog wel even oefenen.

Een stapje terug in de tijd

In november 2021 drong er tot hem door dat hij zijn leven niet zo op orde had zoals hij zou willen. Wij zagen dat al maanden aankomen maar hij vond het allemaal wel meevallen. Hij was inmiddels 18+, dus als ouder kon ik niets zonder zijn toestemming. Superblij was ik dan ook toen hij inzag dat het niet goed met hem ging en hij akkoord ging dat we hulp zouden inschakelen. Binnen een paar weken kregen we via de gemeente een indicatie en weer een paar weken later ambulante hulp van Jados.

Het kostte wat tijd om elkaar goed te leren kennen, maar hij gaat nu erg goed om met de ambulante begeleiding. Doelen zijn gesteld en dat betekende dat ik meer moeder kan zijn en het begeleiden los kan laten. Nou ja ‘loslaten’ niet helemaal. Daarvoor zag ik toch nog teveel dingen die ik hem wilde leren of meegeven. Want dat hij de deur uit zou gaan, dat wilde hij al langer.

Tolken

Nu heeft hij het geluk dat het huis van zijn vader beschikbaar is. Vader woont daar niet meer (lang verhaal) en hij kan er zo in. Al had dat ook weer heel wat voeten in de aarde. Zoon met diagnose ASS en vader zonder diagnose maar met zeer duidelijk autistische kenmerken. De communicatie verloopt lang niet altijd vlekkeloos en tel daarbij op dat ze beide behoorlijk zelf bepalend zijn, nou dan weet je het wel. Ontelbare keren heb ik als tolk gefungeerd. Ik luister naar wat er gezegd wordt en hoe de reactie van de ander is. Daaruit kan ik opmaken of de boodschap begrepen is. Tussen vader en zoon is er vaak miscommunicatie omdat ze elkaar verkeerd begrijpen. Naast het tolken heb ik vader vaak uitleg gegeven waarom zoonlief iets de ene keer wel kan en de andere keer niet. Dat het vaak wel maar niet altijd een kwestie van motivatie was. Soms wilde zoonlief wel, maar lukte het gewoon niet. Omdat niet alles duidelijk was. Of omdat hij teveel aan z’n hoofd had. Dan kon er gewoon even niets bij.

Ondertussen heeft zoonlief meer zelfinzicht gekregen en ik hoop met heel mijn hart dat hij daarin blijft groeien.  Hij accepteert hij dat hij minimaal 6 uur moet slapen om voldoende wakker te worden om te kunnen opstaan. Best handig wanneer je om 06.00 uur moet beginnen met werken.

Dat was heel prettig, want de nacht voor dat hij om 06.00 op zijn werk moest zijn, toch nauwelijks. Dus zette ik de afgelopen maanden de wekker om 05.15 uur, maakte hem wakker en zorgde ervoor dat hij uit z’n bed kwam. Hij zette twee wekkers maar had mij zeker nog nodig. Gelukkig hoefde hij maar 2x per week zo vroeg z’n bed uit.

Idee

Ik kwam op het idee om hem een gewoonte aan te leren die bijna iedere Nederlander helpt om de dag op te starten. Koffie!!
Thee had natuurlijk ook gemogen, maar hij koos voor koffie. Ik bedacht dat als hij zou ervaren dat een kopje koffie bij het opstaan prettig is, hij dan een gewoonte, een routine zou kunnen gaan opbouwen. En dat hij zo’n zin zou krijgen in dat kopje koffie, dat hij intrinsiek gemotiveerd zou raken om z’n bed uit te komen. Tja, je bedenkt gekke oplossingen als het gewone niet werkt.

Dus ik heb de afgelopen maanden heel wat kopjes koffie gezet om 05.15 uur ‘s morgens. En denk jij nu: ‘gekke Henkie!’ dan heb je misschien gelijk maar dit was iets dat ik kon doen. Dus ik deed het. Ik bracht hem de koffie en een boterham (anders ontbeet hij niet) en dook daarna meteen mijn bed weer in. Om wakker te liggen tot ik zijn brommer hoorde starten. Pas dan kon ik ontspannen en proberen weer te gaan slapen.

Hij leerde, ging eerder slapen en kon steeds beter wakker worden op het moment dat de wekker ging. En opstaan ging ook steeds beter. Waar hij in het begin op het nippertje de deur uitging en kantje-boord op tijd kwam, is hij de laatste tijd steeds mooi op tijd weg. 

Auto vol geladen

En vandaag vertrok hij dus ook op zijn brommer. Op naar ‘op mezelf wonen’. Wij hadden de auto vol geladen. Hij had er echt zin in. En ik? Ik ben ervan overtuigd dat het goed is dat hij op zichzelf gaat wonen. Wij hebben hem alles geleerd wat hij van ons wilde leren. Hij kan koken (en lekker ook!), de was doen, stofzuigen (al doet hij het niet vaak) en hij weet dat de dag opstarten met een lekkere bak koffie een goed idee is.

Hij zal vast wel eens noodles als avondmaaltijd nemen of ander studentenvoer. En er zal vast wel eens iets mis gaan maar hebben we dat niet allemaal gehad toen we net op onszelf gingen? Laat het hem maar doen. Hij leert het wel. Net als wij het geleerd hebben. Ondertussen hoop ik dat hij bij ons komt als hij hulp nodig heeft en dat hij niet te lang in z’n eentje blijft modderen als hij ergens niet uitkomt. Gelukkig gaat de ambulante begeleiding gewoon door. Dat geeft ook vertrouwen.

Maar ik mis hem vandaag al meteen. Je sluit toch een periode af en ik heb hem gewoon graag om me heen. Al zat hij veel op zijn kamer, hij was er wel.
Nu ik er zo over nadenk, ik mis de andere jongens ook als ze er niet zijn.
Mag toch?! Vast iets met ‘leeg nest’ al voelt het met deze nét even anders dan bij de anderen.

Slechts twee weken later

Het lijkt wel of het gewoon niet rustig kan worden. Misschien herkennen meer ouders van kids met autisme dat. We zijn nog maar twee weken verder en we  hebben bericht gekregen dat Jados dat hun begeleiding stopt. Het staat los van de indicatie. Jados stopt met het begeleiden van hulpvragen zoals wij die hebben. Ik merk dat dit bericht me naar de keel grijpt. Want wat nu? Wie gaat het overnemen? Het heeft maanden geduurd, eer hij voldoende vertrouwen had in zijn ambulant begeleider. Nu gaat het hele proces weer opnieuw beginnen. Ik baal daarvan!

En ik mag me nergens mee bemoeien van hem. Hij is volwassen, hij kan het zelf. 

Ondertussen bezorgd de postbode een brief van school. ‘Aan de ouders en verzorgers van’. Het is een kopie van een brief die hij ook gekregen heeft en het gaat over zijn verzuim…. 

Verder gaat het zelfstandig wonen prima. Hij komt zo nu en dan bij ons eten en blijft dan gezellig napraten. Echt genieten is dat. Moet ik wel oppassen dat ik hem niet het hemd van het lijf vraag. Ik weet het niet hoor, maar loslaten is nog niet zo makkelijk en dat anders vasthouden heb ik ook  nog niet onder de knie.

Mijn persoonlijke ervaringen

Al laat ik niet alle teksten goedkeuren, mijn zoon weet dat ik over mijn persoonlijke ervaringen schrijf. Hij laat me mijn gang gaan, vindt het niet zo boeiend. Wil je meer lezen? Hier vind je een overzicht met verschillende blogs, reviews en interviews. Wil je een keer sparren? Overleggen of ik iets voor je kan betekenen? Vul dan het contactformulier in en ik mail je snel terug.

Ik weet niet hoe vaak ik dit al gezegd heb:
“Als het niet gaat zoals het moet, dan moet het maar zoals het gaat”
Dan gaat het dus niet perfect maar ik vind dat prima. Of is perfectie wel belangrijk voor jou?

Met deze blog wil ik graag mensen moed inspreken. Vooral die mensen die streven naar perfectionisme. Veel mensen met autisme hebben de drang naar perfectie. En dat maakt het leven een stuk zwaarder. Herkenbaar?

Lieve mensen, perfectie behalen is een zeldzaamheid!

over perfectie


Misschien is perfectie in de bloemenwereld goed mogelijk, maar verder……??
Zeg nou zelf: wanneer is iets perfect?
Wanneer jij het perfect vindt? Ja vast wel.
Hoe hoog leg je dan de lat? Vraag je niet veel te veel van jezelf?

Jongeren

Perfectie is vaak een illusie. Bijna onhaalbaar. Jongeren zien die zogenaamde perfectie op sociale media. Ik maak me daar wel zorgen om. Jongeren die er ‘perfect’ uit willen zien: slank, mooie make up, prachtige nagels. Of misschien een getraind en fit lichaam. Ze zien de leukste tiktok dansjes en vergeet de droom vakanties niet. Ergens weten we allemaal wel dat perfectie niet bestaat en dat iedereen die mooie plaatjes post, ook wel eens een bad hair day heeft of dikke vette pukkel op z’n neus. We weten het wel. Maar we zien die mooie plaatjes. En dat willen we dan ook. Maar ja, is dat dan het perfecte leven?

Perfectie belangrijk of chronische stress?

Het lastige van streven naar perfectie is, dat je steeds hogere eisen aan jezelf gaat stellen. En daarmee bereik je de perfectie dus nooit. Wat je wel bereikt is chronische stress. En stress kost enorm veel energie, dat is algemeen bekend. En laten veel mensen met autisme nu nét een gebrek hebben aan energie? Of eigenlijk is het andersom. De energie hebben ze wel. Maar activiteiten kósten hen vaak meer energie. Waardoor mensen met autisme meer hersteltijd nodig hebben.
En so what? Dat is toch oké. Ieder mens is anders en je mag zijn zoals je bent.

De houdbaarheid van perfectie

En nog iets: hoe lang heb je er plezier van dat iets perfect is? Een schilderij dat perfect recht hangt, kun je jaren plezier van hebben, dat klopt. Maar daar heb je dan ook een waterpas voor. Die perfectie is niet zo ingewikkeld. Een perfecte dag is wél ingewikkeld. Net als een perfecte tekening of een perfect gekookte maaltijd. Het probleem met perfectie is, dat perfectie maar even duurt en dan is er weer de stress van de volgende. Na die ene perfecte maaltijd komt er weer een nieuwe maaltijd om te koken. En om altijd perfect te functioneren is onhaalbaar.

Wat als

Wat als de bewondering van anderen zou voldoen? Wat als jij ervan overtuigd bent dat ‘goed’ ook werkelijk goed genoeg is? Wat als bewondering van anderen én jouw gevoel van goed niet allebei nodig is. Wat als één van beide zou volstaan?
Zou mooi zijn toch?
Ik gun het iedereen.

Belemmerende overtuiging

Het nare met de drang naar perfectie is, dat er vaan belemmerende overtuiging dwars liggen. Overtuigingen die zeggen dat het beter moet. En dat die overtuigingen nogal hardnekkig in je hoofd kunnen zitten. Om die overtuigingen eruit te krijgen, is tijd en wat kracht nodig. Kracht om positieve overtuigingen de plek in te laten nemen van de negatieve overtuigingen. Zoals in mijn geval:
Ik ben geen 30 meer dus ik hoef er ook niet uit te zien als een 30 jarige. Mijn rimpels zijn oké, ik heb maat 40-42 en ja, ik word langzaamaan grijs.
Dat is het leven en dat is prima.
Positieve teksten (affirmaties) zoals deze herhalen, helpt bij het accepteren van wat is. En het is toch ook normaal om grijs te worden, niet dan?!

Hieronder wat affirmaties die je kunnen helpen:

✅ Ik vind het goed, dus is het goed
✅ Het is nog niet naar mijn zin, maar ik leer en dat is mooi
✅ Ik leer, dus ik doe het prima
✅ Imperfectie geeft ruimte voor groei
Perfectie is saai dus daar doe ik niet aan mee
Je weet er vast nog wel een paar te verzinnen.

Praat erover

Stel dat het streven naar perfectie zo vast zit in jou, dat het je niet lukt om daar zelf los van te komen. Bijvoorbeeld door het gebruik van affirmaties. Dat kan hè! Niks mis mee.

Dan raad ik je aan om met anderen te gaan praten. Dat hoeft niet meteen een psycholoog te zijn. De wachtlijsten zijn natuurlijk dramatisch dus ga daar niet op wachten. Ga eens praten met een bekende. Een vriend of vriendin, familie of een collega. Maak het niet te zwaar maar ga gewoon eens van gedachten wisselen. Vraag hoe de ander omgaat met het streven naar perfectie. Vertel de ander jouw verhaal. Misschien helpt dat al een beetje. ‘Een beetje’ is voor een begin al goed genoeg.

Dit denken over perfectie geef ik ook mee aan de jongeren die ik coach. Er is geen perfecte opleiding, overal zitten onderdelen aan die je minder leuk zult vinden. Dat hoort erbij. Er is geen baan die perfect is tot je pensioen. Je zult blijven ontwikkelen en daardoor zul je in de toekomst andere wensen hebben. Dat is normaal.

Kijk naar wat er nu bij je past, waar je nu blij van wordt. En ga van daaruit verder. Geen idee waar je nu blij van wordt? Laten we een afspraak maken. Dan kijken we of ik wat voor je kan doen. Bijvoorbeeld jou helpen om stap voor stap te onderzoeken waar jij blij van wordt. Gaandeweg word jij zelfverzekerder en ga jij met vertrouwen je eigen keuzes maken.

Dit is geen perfecte blog

Er zullen vast hier en daar stukken tekst beter kunnen. Dit is geen perfecte blog. Maar het is goed genoeg. Vind je er iets van? Laat dan een reactie achter. Tips, tops, het mag allemaal.

Op LinkedIn en Instagram post ik geregeld over wat ik meemaak in mijn praktijk. Daar geeft ik tips en post ik soms een kritische vraag.

Je hebt een deadline en maakt natuurlijk een planning. Maar je eraan houden is iets anders. Herken je dat? Geen loze beloften, deze tips gaan je echt helpen.

Wat ik met je wil delen is niet uit boekjes gejat. Het is wat werkt voor mij. En ik ben ervan overtuigd dat het ook kan werken voor jou. Lees verder en ga het uitproberen!

Papieren planning versus digitale planning

Veel mensen maken zelf een planning, los van hun agenda. Dat is hartstikke goed, want zo houd je overzicht. Ik pleit voor een week én een maandoverzicht. Gebruik ook een digitale agenda, zou ik zeggen. Je telefoon heb je tenslotte altijd bij je. Daar kun je schakelen tussen een dag, een week en een maandweergave. Handig, want zo kun je die weergave die op dat moment nodig is, erbij pakken .

Maak van je zelfgemaakte maandplanning ook een papieren versie en print die uit. Echt superhandig. Wanneer je op één dag meerdere afspraken hebt, dan zie je die niet allemaal meer terug in een digitale maandweergave. Je moet dan overschakelen naar de dag-, of de weekweergave. Daarom is een maandplanning op papier echt een must om overzicht te houden. Heb je er wat geld voor over, dan is de KRACHTplanner heel handig. En moet je zuinig aan doen, dan heeft de Hema ook handige alternatieven. Tot zover een stukje plannen en planners in het algemeen.

Zelf haal ik de deadline altijd. Zonder probleem.
Mijn tactiek adviseer ik altijd aan de mensen die ik coach, maar het is geen geheim. Ik deel het graag met je. Het gaat je gegarandeerd stress schelen.

Ik heb je 3 gouden tips beloofd om je deadline te halen. Dit zijn ze:

  1. Maak een opzetje
  2. Plan de inleverdatum eerder in
  3. Plan meer werkmomenten in

Lees onder de foto verder voor de uitleg.

3 gouden tips deadline

Opstarten lastig?

In mijn praktijk hoor ik vaak terug dat mensen het lastig vinden om met een opdracht te starten. Het is zelfs een belangrijk struikelblok waardoor men zich niet aan een planning kan houden. Zeker mensen met autisme vinden starten vaak lastig, omdat veel van hen (geldt niet voor iedereen) vanaf het begin af aan alles helder willen hebben. Duidelijkheid is voor hen nodig om te kunnen beginnen.

Duidelijkheid is nodig over de stappen die ondernomen moeten worden. Ze ook willen weten wat concreet de criteria zijn en ze willen weten of de inhoud die ze zelf willen gaan gebruiken, voldoet aan die criteria. Om maar een paar voorbeelden te noemen.

De 1e gouden tip

Maak eerst alleen een opzetje.

Simpeler kan het niet. Natuurlijk maak je aantekeningen als de opdracht gegeven wordt. (Is notities maken en luisteren tegelijk lastig? Maak dan een geluidsopname.) Start na de instructie met het maken van een opzetje. Ik doe dat altijd. Gewoon een klein beginnetje. Het liefst dezelfde dag nog. Dan zit de informatie nog vers in mijn geheugen. Lukt het je niet meteen, plan dan dezelfde week nog een moment is. Je hebt niet meer nodig dan een half uur.

Tenzij de inspratie begint te stromen natuurlijk. Dan zal ik niet zeggen dat je moet stoppen. Werk dan vooral lekker verder! Stop zodra je merkt dat de inspiratie weg is. Accepteer dat het oké is. Je bent begonnen! Yeahhhh

Wanneer je een opzetje hebt gemaakt, wordt vanzelf duidelijk waar je nog vragen over hebt. Vervelend? Welnee, juist handig. Je kunt ze direct mailen naar de docent of de opdrachtgever. Je bent er lekker op tijd bij.

Mijn ervaring is dat na de eerste instructie er weer van alles kan gebeuren waardoor ik helemaal de draad van de opdracht kwijt kan raken. Dat is me vroeger meerdere keren overkomen. En dan is beginnen aan de opdracht een drama. Iets waar je tegenop gaat zien, want ja, waar moet je beginnen? Waar ging het ook alweer over? Wat was ook al weer de bedoeling? Je stelt het starten uit, maar het voelt niet goed.

Dat probleem heb ik dus niet, want ik heb dat opzetje gemaakt. Het is veel makkelijker om de draad weer op te pakken als er een opzetje gemaakt is. Pak de aantekeningen en de opdracht er bij, lees je opzet weer door en ik garandeer je dat de inspiratie weer zal gaan stromen. Je bent tenslotte met je vakgebied bezig.

Nr. 2 van de gouden tips:

Plan in je agenda het inleveren van de opdracht één week eerder in dan dat je geïnstrueerd hebt gekregen.

Hè wat??? De deadline naar voren halen? Is dat niet stressverhogend? Nee hoor, juist niet. Dat heeft juist voordelen:

  1. Doe je dit altijd, dan gaat het een goede gewoonte worden.
  2. Heb je de opdracht ingeleverd, dan heb jij geen stress meer. Hoe fijn is dat. Laat je klasgenoten nog maar even ploeteren, jij bent klaar.
  3. Komt er op het laatst toch iets tussen en kun je niet inleveren, dan heb je nog een week! Joepi! 
  4. Je bouwt aan een reputatie waar je blij van wordt. Iedere werkgever wil toch zulke medewerkers?!

Voorwaarde is wel dat je het werken aan de opdracht meeneemt in je planning. Hoe? Lees verder.

Gouden tip 3:

Je hebt een opzetje gemaakt en je hebt de inleveren een week eerder in je agenda gezet. Maar dan ben je er nog niet. De 3e gouden tip is deze:
Plan tussen het opstarten en het inleveren één of twee momenten méér dan dat je denkt nodig te hebben voor de opdracht.

En vergis je niet in de layout. Die kost je stiekem altijd meer tijd dan je denkt. Neem daar gerust 4 uur meer voor dan dat je van plan was. Plan je meer werkmomenten in dan je denkt nodig te hebben, dan geeft dat ruimte. Ruimte om je een keer niet aan de planning te houden, bijvoorbeeld omdat je je niet fit voelt. Of omdat je tijd nodig hebt voor iets anders. Of ruimte om eerder in te leveren, je weet maar nooit!

En heb je geen zin om aan de opdracht te werken? Geef jezelf een schop onder je kont! Je weet toch waar je het voor doet?!! Lees anders de blog 3 Tips om motivatie vast te houden. Dan krijg je jouw motivatie ook weer helder.

Als studiekeuze-, en loopbaancoach vind ik het vooral leuk om dit soort tips te delen. Wat vind je van deze 3 gouden tips? Heb je er wat aan? Zet je reactie hieronder en als je deze blog wil delen op social media: heel graag! Tag mij dan ook even, dan kan ik reageren. Je vindt mij via Instagram en LinkedIn

Uit eigen ervaring kan ik je vertellen dat pubers met autisme niet gemakkelijk zijn. Sterker nog, het opvoeden van een puber met autisme is hartstikke moeilijk!

Zoonlief is gelukkig geen kroegtijger en loopt ook niet ‘s avonds laat over straat. Af en toe drinkt hij een biertje en drugs gebruikt hij niet, heeft geen verkeerde vrienden. So far so good.
Op deze punten hebben we geluk gehad. Wij hebben dus nooit discussies over te laat thuiskomen of over roken. Behalve één keer dan.

Roken

Op zijn 16e stond hij in het zicht van het huis een sigaret te roken. Dat was niet zo handig, want nu hadden we hem meteen door. Nadat we uitgerekend hadden wat roken per week zou gaan kosten en ik een beloning voor het ‘niet roken tot je 18e’ in het vooruitzicht gesteld had, was het meteen gedaan met roken. Ik blij natuurlijk, want als niet-roker wil je echt geen rokende puber in huis. We hebben hier een echte puber-hindernis genomen, zou je kunnen zeggen.

Autisme

Pubers met autisme zijn wel extra een uitdaging. Want wanneer hoort gedrag bij de pubertijd en wanneer hoort het bij autisme? Bijna iedere jongere heeft een periode dat douchen niet bovenaan het prioriteitenlijstje staat. En komt douchen wél op het prioriteitenlijstje dan douchen ze zo lang dat je dáár weer over in discussie moet. En dan hebben we het nog niet over de hoeveelheid shampoo die ze verbruiken.

Kamer opruimen

Neem nou zijn kamer. Veel mensen met autisme houden van structuur en orde. Hij heeft zeker behoefte aan structuur maar orde in de zin van een opgeruimde kamer, vindt hij absoluut niet nodig. Ongelooflijk, wat een puinhoop kan hij ervan maken!

Sokken liggen overal en de vloer ligt vol met kleding, schoenen en tassen. Zijn bureau is een chaos met glazen, schaaltjes en allerlei prulletjes die eigenlijk zo de vuilnisbak in kunnen. Denk aan propjes papier, verpakkingen en andere troep. Hij stoort er zich niet aan, zegt hij.

Wat is pubergedrag en wat niet?

Als ouder is het steeds weer afwegen: wat is pubergedrag en moet ik als zodanig bijsturen of kan ik laten gaan (het is een fase). En wat vraagt juist actie van mij omdat hij bepaalde dingen niet oppakt vanwege zijn autisme? Bij hem speelt dat hij vaak de samenhang van dingen niet ziet én dat een proces stagneert zodra hij een hindernis tegenkomt en niet weet wat hij moet doen.

Neem het voorbeeld van zijn kamer opruimen. Hij is prima in staat om zonder stap voor stap instructie zijn bed te verschonen en de afwas naar beneden te brengen.

De dikke laag stof ziet hij ook wel liggen. Hij komt alleen niet op het idee om een natte doek te gebruiken om stof af te nemen. Dus blijft de stof liggen. Een lege doos blijft wéken op zijn kamer staan, omdat hij niet weet waar hij de doos moet laten. En dat brengt mij tot onze volgende uitdaging.

Leren vragen stellen

Je kunt je afvragen of het nu zo belangrijk is dat die doos onmiddellijk opgeruimd moet worden. Ik vind dat niet het belangrijkste. Zijn kamer is zijn kamer en als hij zich prettig voelt in een rommelige kamer, dan laat ik dat zo. Mijn tienerkamer was vroeger ook geregeld een puinhoop. Mijn moeder kan je daar aardig wat verhalen over vertellen. En met mij is het ook goed gekomen, dus met zoonlief zal het ook wel goedkomen. Wat ik wel belangrijk vind, is dat hij leert om knelpunten te herkennen en vragen gaat stellen om die knelpunten aan te pakken. Daar zetten we nu op in.

Opvoeden van pubers met autisme

Dat opvoeden bij autisme niet altijd makkelijk is, demonstreer ik graag met een voorbeeld.

Jaren geleden, Jelmer was een jaar of 13, toen merkten we dat hij ‘s avonds minder makkelijk ging slapen. We hadden op dat moment nog geen professionele begeleiding gehad en deden ons best om hem zo autisme-vriendelijk mogelijk, op te voeden. We zijn nagegaan wat mogelijke oorzaken zouden kunnen zijn en we besloten dat we als eerste de cola zouden schrappen. We maakten de afspraak dat hij ‘s avonds geen cola meer zou drinken en bespraken natuurlijk ook de reden van de afspraak. Hij kon zich er prima in vinden, dus het was verder geen probleem. Tot op een avond, een paar dagen later.

Hij: Mam, mag ik cola? 
Ik: Nee, we hebben afgesproken dat je ‘s avonds geen cola meer zou drinken. Pak maar iets anders

Op een avond, een week later:

Hij: Mam, mag ik cola?
Ik (enigszins verbaast): Nee, we hebben afgesproken dat je ‘s avonds geen cola meer zou drinken.
Hij: oh ja

Dit herhaalde zich een paar keer. En ik vroeg me af, hoe het nou kwam dat een intelligente jongen zoals hij, steeds opnieuw naar de bekende weg vroeg. Hij kende de afspraak goed en toch bleef hij ernaar vragen. Bleef hij nou gewoon drammen? Of was het toch iets anders?

Raad van een autismedeskundige

Kort daarop stond ik als docent voor een klas leerlingen maatschappelijke zorg. Ik had een autisme deskundige van Autimaat als gastspreker uitgenodigd en legde haar deze casus voor. Haar uitleg was echt een eye opener en ik ben het nooit meer vergeten. ‘Dit zie je vaker bij mensen met autisme’ zei ze. En ze legde uit dat iedere keer dat Jelmer de vraag stelde ‘Mag ik cola’ dit voor hem een ander moment was. Een andere dag of een ander tijdstip. De ene keer misschien op maandagavond, de andere keer op zaterdagavond. De ene keer vlak na het eten, de andere keer later op de avond. In zijn optiek is de situatie steeds verschillend en dus kan het antwoord ook anders uitvallen. Best slim!


Ik heb vervolgens samen met Jelmer een nieuwe afspraak gemaakt: Jij drinkt ‘s avonds na het warm eten geen cola meer. Deze afspraak geldt voor iedere avond van de week.
Hij dacht even na. En toen kwam het: ‘Mam, hoe zit het dan met feestjes en met Oud & Nieuw, want dan ga ik later naar bed’.
Van mijn gastspreker wist ik dat ik afspraken moest generaliseren maar dat een uitzondering best mocht. Het zou juist duidelijkheid scheppen. De afspraak werd dus ‘s avonds na het warm eten geen cola, behalve op feestjes en met Oud & Nieuw. Yes! Hij tevreden en ik tevreden.

Pubergedrag of autisme?

Was het vragen om de uitzondering nu pubergedrag of autisme? Ik denk het laatste. De afspraak was nog niet duidelijk genoeg, met de uitzondering erbij wel.

En toen, weer een paar dagen later:
Hij: Mam, ik mag zeker geen cola hè?
Ik: Nee schat, je mag geen cola
Hij: dacht ik al, dan pak ik wel ijsthee

Kijk hier kwam wél de puber om de hoek. En ik vond het eigenlijk wel grappig. Hopelijk heb ik dat niet laten merken, maar dat weet ik niet meer precies.

Vraag jij je wel eens af welk gedrag van jouw puber met autisme pubergedrag is en wat bij autisme hoort? Ik blijf het lastig vinden. Zet je reactie onder deze blog, ik ben benieuwd of ik de enige ben die dit lastig vind.

Ik schreef eerder de blog Duidelijk zijn over grasmaaien over hoe je door duidelijk te zijn op de 5 (wie, wat, waar, hoe en wanneer) zodat je kind met autisme goed weet wat er van hem verwacht wordt. Handig, ook bij het opvoeden van pubers met autisme.

Het Rosie Project

Houd je van romans met een mix van humor, autisme en romantiek? Dan is Het Rosie Project het perfecte boek voor jou.

Don heeft autisme maar is zich daar nog niet van bewust. Hij is bevriend met Gene en zijn vrouw Claudia. Don heeft een missie: hij wil een relatie. Als wetenschapper gaat Don deze missie te lijf met een heuse vragenlijst. Deze 16 pagina’s tellende vragenlijst moet de perfecte echtgenote boven water krijgen.

Dat loopt niet helemaal soepeltjes en Gene gaat een handje helpen. Gene is een notoire vreemdganger maar Don ziet daar geen probleem in. Gene en Claudia hebben tenslotte een open huwelijk. De lezer merkt wel degelijk Claudia’s weerstand. Claudia neemt wraak en Gene krijgt het op z’n boterham. Letterlijk in dit geval. Iets met lunch & rode pepers. Dit is dan één van de momenten dat ik hardop heb gelachen tijdens het lezen. Sommige momenten zijn gewoon hilarisch.

Don zoekt dan een vrouw maar z’n grootste zoektocht is toch wel die naar zijn eigen emoties. In hoeverre wil en kan hij zijn gewoontes veranderen? Welke zijn helpend en welke juist belemmerend voor zijn geluk? Een boek met veel herkenning als je autisme hebt. En al is het echt een geromantiseerde verhaal, het is zeker de moeite waard.

Over de schrijver

Graeme Simsion (1965) is geboren in Australië, Aukland. Het Rosie Project is zijn debuut roman. Simsion is getrouwd met Anne Buist, een praktiserend psychiater en auteur van de misdaadreeks Natalie King.

Simsion heeft zes jaar aan het boek gewerkt, vooral omdat het boek in de eerste instantie als scenario is geschreven. Hij schreef het tijdens een studie scenario schrijven. Achter in het boek lees je hoe Het Klara Project (het scenario) zich ontwikkelde tot Het Rosie Project (de roman).

Graeme Simsion is pas later gaan schrijven. Voordat hij auteur werd, werkte hij als adviseur informatiesystemen en werkte hij in de wijndistributie. De wijnkennis laat hij zeker terugkomen bij Don. Die is een echte wijnkenner.

Het Rosie Project wordt vervolgd met Het Rosie Effect en Het Rosie resultaat. Ik heb genoten van dit eerste deel en ben snel begonnen aan Het Rosie Effect. Ik ben benieuwd.
Voor de prijs hoef je het niet te laten. Het Rosie Project koop je hier voor maar €12,99 of check de tweedehands voorraad

Klik hier voor meer reviews van boeken die autisme als thema hebben.

Als je mij nu ergens zou tegenkomen, dan zal niets je doen vermoeden dat ik de diagnose ‘autisme’ heb. Zo begint Pascal de inleiding van zijn boek Help, ik ben een autist!

Hij vertelt zijn verhaal chronologisch met geregeld een stap terug naar zijn kindertijd of terug naar een eerder beschreven situatie.
Zoals hij het zelf zegt, kun je het boek zien als ‘een innerlijke reis door het Land van Pascal, waarin andere wetten gelden, waar een andere vaste structuur bestaat en die je doet kennismaken met een ongekende honger naar kennis en vaardigheden’. Gaandeweg neemt hij je mee in zijn zoektocht. Naast de aandacht die hij vraagt voor specifieke onderwerpen, geeft hij na ieder hoofdstuk tips. Het boek is geschreven in de ik-vorm en Pascal heeft het geregeld over ‘deze jongen’ waarmee hij zichzelf bedoelt.

Ik was het al voor ik het wist

Pascal heeft de diagnose pas op latere leeftijd gekregen. Na verschillende andere labeltjes opgeplakt te hebben gekregen, krijgt hij uiteindelijk de diagnose Autisme. Het is dan 2013. Sinds de autismediagnose zijn er bij hem verschillende kwartjes gevallen en begrijpt hij zichzelf veel beter en besluit zelfs om voorrang te geven aan zijn relatie met Laura in plaats van aan betaald werk. Om maar een voorbeeld te noemen.

Talenten

Pascal kan zich goed vastbijten in iets. Het is een echt talent. Dat iets kan een baan zijn of een bepaalde klus. Maar ook het opzetten van het kerstdorp gaat gepaard met concentratie en focus. Stoor hem dan liever niet. Dit talent is net zo goed een valkuil en dat weet Pascal inmiddels als geen ander. Hij vertelt erover als hij het heeft over de verschillende functies die hij heeft gehad.

Om goed te functioneren heeft hij het nodig om gedrag van anderen te observeren, te duiden en te kopiëren. Hij is een kei in observeren geworden. Alles wat hij observeert, bewaart hij in een spreekwoordelijk laatje. Komt hij later een in situatie die hij herkent, dan opent hij een laatje waar de benodigde vaardigheden in opgeborgen zitten.

Niet voor iedere situatie is er een gevuld laatje zoals in een situatie met zijn stiefdochter. Pascal vermoedt dat ze met een gebroken hart thuis gaat komen. Hij is bewust op tijd thuis en zit al klaar met een kopje thee. Maar verder is het laatje leeg. Paniek, paniek, wat nu?

Naast observeren en focus heeft Pascal meer talenten zoals:

  • Zorgvuldig
  • Praktisch
  • Oplettend
  • Doelgericht
  • Zelfstandig
  • Consequent
  • Behulpzaam
  • Loyaal

Wat een mooi rijtje talenten! In het hoofdstuk ‘Pascals wandeling in de wereld van de gezondheidszorg’ Hij zegt hierover: Doordat ik alles controleer en structureer, scoor ik hoog op deze kwaliteit (Hij doelt hier op zorgvuldigheid). Ik vind ‘controle’ een noodzakelijke pijler in mijn leven én dus een kwaliteit om mijn leven in goede banen te krijgen en te houden.

Als lezer zie ik de zorgvuldigheid ook terug in de wens om het goede goed te doen. Tenminste zo interpreteer ik dat. Zo wil hij graag goed reageren en zat hij daarom klaar met een kopje thee voor zijn stiefdochter. Ook dat is zorgvuldigheid.

Een autist op het liefdespad

Relaties is een thema in het boek. De relatie met zijn ouders, zus en broer. Daarnaast zijn bevindingen op het liefdespad en de keuzes die hij hierin maakte. Pascal beschrijft het verloop van de liefdes relaties die geen succes waren en waarom het wel werkt met zijn vriendin Laura die ADHD heeft. Ook de vader-dochter relatie die hij heeft opgebouwd met zijn stiefdochter beschrijft hij.

Pascal vraagt in zijn boek ook aandacht voor behoeften van mensen met autisme. Hij schuwt daarbij niet om thema’s zoals sexualiteit te benoemen. Hij is daarbij expliciet en open, hij verwoordt zijn verhaal zonder plat te zijn.

Vertrouwen

Een ander thema in het boek is vertrouwen.

Hij beschrijft hoe er in relaties (kan ook een relatie met coach zijn) barstjes kunnen ontstaan die weer kunnen leiden tot een echte breuk. Door het boek heen komt zijn jeugd geregeld terug. Hij beschrijft hoe hij was als kind en hoe moeilijk het geweest moet zijn om hem te begeleiden tijdens het opgroeien. Hij noemt zichzelf ‘meester in manipulatie’.
Pascals vertrouwen wordt meerdere keren beschadigd en dat begint als kind al. Hij krijgt nooit geleerd hoe je hiermee omgaat. Pascal geeft de lezer dan ook de tip ‘Leer een kind met ASS te vergeven’. Had hij als kind leren vergeven, dan had zijn pubertijd (en daarmee het volwassen worden) er vast anders uitgezien.

over de auteurs

Tot slot

‘Help ik ben een autist’ is een ervaringsverhaal van een man en je herkent veel van de klassieke symptomen bij autisme. Denk aan prikkelgevoeligheid, sociale interacties die lastig zijn, hyperfocus en de behoefte aan rust, orde en structuur. De symptomen die je ziet bij vrouwen zijn vaak anders. Vrouwen hebben ook die behoefte aan rust, orde en structuur en zijn (vaak) ook prikkelgevoelig maar ze cammoufleren meer en lijken zich meer aan te passen dan mannen. Wil je meer lezen over hoe vrouwen hun autisme beleven? Lees dan deze recensie van Zondagsleven van Judith Visser. Wie weet is dat een boek voor jou.

Lees je graag in het Engels? Dan is ‘Help ik ben een autist’ te bestellen bij Amazon.co.uk. De Nederlandse versie bestel je gewoon via deze link: Help ik ben een autist, ik was het al voor ik het wist.

Via Instagram kom ik in contact met allerlei mooie mensen. Mensen zoals Leonie. Leonie heeft autisme en is ruim 22 jaar werkzaam in de gehandicaptenzorg. Eerst als woonbegeleider, daarna als bewegingsagoog.

De diagnose autisme

Na jaren zoeken, piekeren en therapie blijkt in februari 2020 dat er een verkeerde diagnose gesteld is en Leonie een Autisme Spectrum Stoornis (ASS) heeft. Nog steeds heeft Leonie er moeite mee om geassocieerd te worden met die verkeerde diagnose. En daarom noem ik die ook niet. Wetende dat vrouwen vaker eerst een verkeerde diagnose krijgen, vraag ik me meteen af hoeveel vrouwen hier hetzelfde instaan als Leonie. Je zult maar een diagnose krijgen waar je je zelf niet in herkent maar wel jarenlang gezien wordt als iemand met…. Nou ja vul maar in.

De diagnose autisme is in de eerste instantie wat onwennig voor Leonie maar ze verdiept zich in de vele aspecten van autisme en er vallen steeds meer puzzelstukjes op zijn plaats. Waarom ze anders is dan anderen, waarom ze in jaar jeugd niet genoeg voor zichzelf opkwam en waarom een fulltime baan niet bij haar past.

Het interview

Het leek Leonie wel prettig om de interviewvragen van tevoren te weten, dus die heb ik haar een paar dagen van tevoren gemaild. Wanneer we elkaar treffen bij de Oranje-rie Rosendeal in Arnhem (wat trouwens een geweldige locatie  is!) maak ik al snel kennis met één van haar kwaliteiten als ze vertelt van schrijven te houden. Ze kon het dan ook niet laten om de vragen op papier te beantwoorden. ‘Tja’, zegt ze dan schouderophalend ‘Dat ben ik’.
En ik denk dan: Wat mooi!

Het duurt even voordat we aan de vragen toe komen, want er valt genoeg te kletsen. Niet over koetjes en kalfjes, no way. Maar wel over de gehandicaptenzorg, waar we allebei al heel lang aan verbonden zijn. Zij dus als bewegingsagoog en ik als trainer voor de Academie voor Zelfstandigheid.

Op de eerste vraag ‘Wat zijn de kenmerken vanuit het autisme waar jij baat bij hebt in de uitvoering van je werk’ heeft Leonie als antwoord opgeschreven:

  • Ik ben geduldig met cliënten.
  • Elke cliënt is even belangrijk.
  • Ik observeer zowel cliënten als begeleiding en als mij iets opvalt, dan vraag ik ernaar waarom iets op een bepaalde manier gebeurt.
  • Ik analyseer, bij agressie bespreek ik altijd mijn eigen handelen en ga na wat ik eventueel anders zou kunnen doen.

Wat een mooie talenten zie ik hier in terug.

Geduldig, loyaal, observeren, analyseren en reflecteren.
Uit haar verhaal blijkt dat Leonie zich echt verbonden voelt met de cliënten. Of die zich nu makkelijk laten begeleiden of niet. Leonie houdt ervan, want dat maakt het vak van bewegingsagoog iedere dag anders.

Daar praten we nog even over door, want is iemand met autisme niet heel erg gebaat bij structuur en weinig veranderingen? Is het juist niet lastig om te schakelen voor iemand met autisme? Dat is dus niet altijd zo.
Leonie vertelt dat zij de rust en structuur haalt uit het dagelijks programma. De dag mag steeds anders ingevuld worden, als ze aan het begin van de dag maar helder krijgt wat zij te doen heeft die dag.

Zoals duidelijkheid over welke cliënten ze onder haar hoede gaat nemen en welke activiteiten er voor die cliënten op het programma staan. Is dat helder, dan is Leonie prima in staat het wisselende gedrag van de cliënten te begeleiden. Met cliënten naar buiten gaan om te wandelen en te fietsen is hierin toch wel favoriet.
Niet alleen vanwege de activiteit zelf maar ook vanwege het buiten zijn. Buiten zijn minder prikkels en buiten kan Leonie juist weer ontladen. Zo blijft ze in balans en kan ze haar werk goed doen.

Observeren

Wanneer we het hebben over het observeren benoemt ze 2 verschillende situaties.

  • Observeren van cliënten en inspelen op de situatie
  • Observeren van collega’s wanneer zij cliënten begeleiden.

Een bekende eigenschap die je vaak tegenkomt bij autisme is oog voor detail. En dat heeft Leonie ook. Dit komt goed van pas als ze cliënten observeert en door dat oog voor detail ziet zij veranderingen in mimiek en lichaamstaal  van de cliënt. Wanneer een cliënt spanning opbouwt, gebeurt dat om een reden. En wanneer een cliënt die spanning niet meer kan reguleren en dit uit door agressie, heeft dat dus ook een reden. Maar door tijdig op de signalen van cliënten te reageren, kun je agressief gedrag dus vaak voor zijn. Niet altijd, maar vaak wel.

Leonie kijkt dus ook hoe collega’s hun werk doen. Kijken naar elkaar en vragen stellen, daar leer je van is haar uitgangspunt.

Autisme heeft ook zijn lastige kanten in het werk. Neem nu een teamuitje. Leonie vindt de activiteit op zich vaak leuk maar de informele praatjes op zo’n dag dus helemaal niks! Ze heeft geen gesprekstof en vindt het lastig om mee te praten met onderwerpen waar anderen het over hebben.
Hetzelfde doet zich voor tijdens een vergadering. Ze heeft wel inbreng maar vaak te laat. Het onderwerp waar ze iets over wil zeggen is dan al afgerond. Grapjes die gemaakt worden kosten veel energie om die te analyseren en te duiden. En als de agendapunten door elkaar besproken worden, dan is haar concentratie binnen no time verdwenen.

Geconcentreerd of chagrijnig?

Leonie laat zich goed lezen. Dat wil zeggen dat als ze geconcentreerd is of ze doet vreselijk haar best om geconcentreerd te blijven, dan staat haar gezicht op standje chagrijnig. Wat ze dus helemaal niet is. Meestal hebben haar collega’s daar wel begrip voor, maar niet altijd. Dan is het wel even pittig.

Eén collega ziet haar juist eerder dan de rest. Die ziet aan haar gezicht wanneer het Leonie eigenlijk teveel is. Die stuurt haar dan gerust naar buiten om weer te ontladen en tot rust te komen.
Heeft Leonie haar overprikkeling in de gaten, dan onderneemt ze zelf actie ‘Ik loop even weg uit de drukte’. Zegt ze dan tegen haar collega en die weten dan dat ze een moment rust nodig heeft.

bewegingsagoog, autisme

Wie dus denkt dat mensen met autisme het best tot hun recht komen in de ICT of in een baan waar ze repeterend werk kunnen doen ‘omdat ze structuur nodig hebben en niet makkelijk kunnen schakelen’; tadaaaá….
Dat hoeft dus niet zo te zijn!
Iedereen kan werk doen wat hij of zij leuk vindt. Het is de kunst om van jezelf te leren kennen wat je nodig hebt en je weg hierin te vinden tijdens een studie of in je werk.

En last but not least een werkgever en een team die met je mee willen denken en die jou jezelf laten zijn. Dat vraagt dan wel openheid van jou. Vind je dat lastig? Ik help je er graag mee. Het is vaak een drempel die je over moet. Maar ben je die eenmaal over, dan valt er een belangrijke stressfactor weg: Je hoeft niet meer te doen alsof.

Diverse opleidingen

Denk je erover om in de gehandicaptenzorg te gaan werken? Onderzoek dan eens of de opleiding Maatschappelijke Zorg iets voor jou is. Je kunt de opleiding volgen bij een ROC bij jou in de buurt.
Lijkt het je wat om bewegingsagoog te worden? Kijk dan bij de opleiding CIOS. CIOS staat voor Centraal Instituut Opleiding Sportleiders. Met een CIOS diploma kun je ook doorstuderen aan de ALO, Academie voor Lichamelijke Opvoeding of Sportkunde.

3 Tips van Leonie

En overweeg je om een opleiding te gaan doen? Dit zijn de 3 tips van Leonie:

  1. Volg je hart, als je iets graag wil, dan zal het ook lukken. Misschien met wat obstakels, maar je kunt meer dan je denkt. Er zijn verschillende wegen die je naar je doel kunnen leiden. Geloof in groei, hoe groot of klein de stappen ook zijn. Subdoelen brengen je naar een doel dat je voor ogen hebt.
  2. Laat je vooral horen als je ergens tegenaan loopt en spreek je uit waar je ondersteuning in nodig hebt. Schroom niet om hulp in te schakelen, je hoeft het niet alleen te doen.
  3. Blijf vooral jezelf en ontwikkel je eigen authentieke manier van omgang met de doelgroep waar je mee wil gaan werken.

Als ik jouw verhaal ook mag vertellen, stuur me dan een mail. Zo groeit het aantal verhalen en kunnen we samen jongeren inspireren die nog op zoek zijn naar informatie.
Via dit contactformulier kun je je opgeven en ik neem snel contact met je op. Ik ben altijd op zoek naar verhalen van mensen met autisme die studeren of een beroep uitoefenen. Er kunnen wat mij betreft niet genoeg verhalen verteld worden. Voel je dus welkom.
Mocht je het eng vinden om geïnterviewd te worden, ik stuur je de vragen van tevoren per mail. Zodat je weet welke vragen ik ga stellen en je er eerst rustig over na kunt denken.

Tja, wat ís een Acquisitieregisseur eigenlijk en hoe word je dat?
Laatst las ik een stuk in de krant over studenten die enorm twijfelen aan zichzelf en aan hun opleiding. Ze stellen zichzelf vragen als ‘Waar doe ik het voor, leer ik wel genoeg en vind ik straks wel een baan?’

Ik denk dat dit niets nieuws is. Studeren in Coronatijd is bagger. En toch zal er een beter tijd aanbreken. Daar ben ik van overtuigd. De vragen die jongeren zichzelf stellen zijn van alle tijden, alleen komt dit nu zo veel in de media dat je bijna gaat denken dat het nieuw en niet te doen is. We leven inderdaad in een rare tijd. En ja, we krijgen we een bak ellende over ons heen. Lockdown, rellen, eenzaamheid en verrekt weinig goede voorbeelden.

En dan vraag ik me af: Als je geen mooie verhalen leest, geen goede voorbeelden krijgt, hoe kun je je dan een beeld vormen van een positieve toekomst?

Geen wonder dat je als jongere de moed in de schoen zinkt. Maar er zijn wel degelijk goede vooruitzichten. Als je kijkt naar eerdere nare perioden in de wereld, blijkt dat het daarna altijd weer beter gaat. En dat gaat deze keer ook gebeuren, ik heb er alle vertrouwen in. Opbouw na een nare periode biedt altijd weer nieuwe kansen. Ook voor jou!
En om te laten zien dat er mooie verhalen zijn ga ik in gesprek met volwassenen die ondanks of dankzij (dat verschilt) hun autisme een beroep hebben waar ze zich helemaal in thuis voelen.

Marguerite

Deze keer spreek ik met Marguerite en zij is acquisitieregisseur bij een bank.
Marguerite is 46 jaar, getrouwd en heeft 3 kinderen, waarvan één zoon autisme heeft. Marguerite heeft een niet aangeboren hersenletsel (NAH) en sinds 4 jaar weet ze dat ze autisme heeft.

Acquisitieregisseur???

Zelf heb ik nog nooit van het beroep acquisitieregisseur gehoord en alleen daarom al ben ik benieuwd. Marguerite vertelt:
‘Een acquisitieregisseur maakt berekeningen, plant afspraken in en ondersteund hypotheek adviseurs. Een ander woord voor acquisitie regisseur is hypotheekassistent. We hebben een team van hypotheekassistenten. Het team zorgt ervoor dat de hypotheekadviseurs hun werk goed kunnen doen’.

Het interview doen we via Teams en het valt me op dat op de wand achter haar een groot bedrijfslogo te zien is. Dus ik vraag haar waar ze haar werk doet.
Marguerite: ‘Ik werk  nu 11 maanden vanuit huis en ik vind het heerlijk dat thuiswerken. Ik bloei echt op. Mijn hobby is ballet en mijn werkruimte is makkelijk om te zetten naar een dansstudio waar ik samen met mijn dochter dans’. Ze voegt eraan toe: ‘Het logo dat je ziet staat op een banner en daarmee kan ik de dansruimte goed afbakenen van mijn werkruimte’.
En ik denk: Lekker praktisch!

Hoe Marguerite acquisitieregisseur werd

Ik ben dus benieuwd hoe Marguerite ertoe gekomen is om acquisitieregisseur te worden.
Ze antwoord: ‘Eigenlijk ben ik er in gerold. Ik heb Frans gestudeerd maar ben uiteindelijk gestopt met mijn opleiding omdat ik niet goed kon uitleggen waarom ik bepaalde grammatica gebruikte. Vlak nadat ik gestopt was gingen we verhuizen en ik wilde mijn brood verdienen. Via via hoorde ik van een vacature bij de bank en heb ik de stoute schoenen aangetrokken en gesolliciteerd. Gewoon op basis van mijn HAVO-diploma. Ik werd aangenomen op het Customer Contact Center en deed vooral telefonisch werk. Vervolgens heb ik allerlei bedrijfsopleidingen gedaan en ik ben inmiddels ook Autisme Ambassadeur binnen het bedrijf.

Voordelen van autisme

Marguerites autisme biedt allerlei voordelen bij het werk wat ze doet. Zo ziet ze snel structuur, kan zij snel vooruit denken en pakt dingen gestructureerd aan. Niet dat dit altijd makkelijk is maar het is wel belangrijk voor haar dus maakt ze van structuur aanbrengen een prioriteit.
Daarnaast vindt ze het heel erg leuk om te leren en om die vakkennis te delen met collega’s en klanten. Ze wordt regelmatig gebeld door een collega om te sparren over een vraagstuk. Maar ook daar moet ze alert zijn dat ze niet overvraagd wordt. Dan zou ze niet meer aan haar eigen werk toekomen en dat levert weer overprikkeling op.

Die prikkelgevoeligheid is bij het thuiswerken een stuk minder dan tijdens werken op kantoor. Marguerite weet wat ze nodig heeft en heeft dat ook bespreekbaar gemaakt. Op de bank wordt er gewerkt in een kantoortuin, wat niet bepaald prettig is voor Marguerite. Er wordt met haar meegedacht en daarom heeft ze een eigen plek, terwijl anderen allemaal een flexplek hebben. Haar eigen plek is afgebakend met een roomdevider waardoor haar gezichtslijn ingeperkt is en dus rustiger.

Schakeltijd & prikkels

Tweede aanpassing is dat er slechts één collega naast haar kan zitten en dat dit meestal dezelfde collega is. Het helpt allemaal om het aantal prikkels te minimaliseren. Marguerite heeft schakeltijd nodig en die verschilt per situatie. En sinds haar hersenoperatie is de prikkelgevoeligheid voor geluid verergerd. Zo heeft ze een hekel aan schelle geluiden. Haar danslerares zorgt ervoor dat de muziek niet te hard staat, want een toontje scheller doet Marguerite echt pijn aan haar oren. Zoó irritant!

Structuur

Om Marguerite nog prettiger te laten werken, is afgesproken dat zij alleen warm klantcontact heeft. Dat betekent dat de klant weet dat ze gebeld gaan worden en Marguerite kan zich dus voorbereiden op de vraag. Daarnaast heeft Marguerite ook een vaste structuur in de vragen die ze gaat stellen. Niet dat er nooit een onverwachte vraag voorbij komt, maar door de structuur is er al veel voorspelbaar. En dat is fijn!
De structuur van vragen heeft ze in een sjabloon verwerkt en zo heeft ze een handig hulpmiddel bij het stellen van de vragen én het rapporteren van het gesprek. Het sjabloon wordt inmiddels door meerdere collega’s gebruikt.

De voordelen van haar autisme levert niet alleen een fijne samenwerking op met collega’s maar ook complimenten van de skill coach. De bank werkt met zelfsturende teams die ondersteund door coaches. Die skill coach dus.
Voordat Marguerite prettig kan samenwerken is het belangrijk dat nieuwe collega’s de tijd nemen om haar te leren kennen.

Marguerite vertelt

Marguerite: ‘Een jaar of tien geleden kreeg ik een nieuwe collega die vond mij maar een rare. Tijdens een grote bijeenkomst van het werk ging ik helemaal vooraan zitten. Dat doe ik omdat ik dan minder afgeleid word en beter kan luisteren. Dat vond die collega raar’. Daarnaast kan ik rechtstreeks zijn in mijn communicatie naar collega’s. Dat komt dan bot over. Die nieuwe collega moest echt aan mij wennen en toen dat gebeurd was zag ze de top collega’.

‘Gun de ander een inkijk je in jezelf en de tijd om aan jou te wennen’ voegt Marguerite toe. Bijvoorbeeld door een presentatie over jezelf te geven tijdens één van de eerste vergaderingen die je hebt met je collega’s. Een presentatie waar je vertelt over je autisme, je kwaliteiten en wat je van je collega’s nodig hebt. En een stukje over ‘waar kun je mij voor vragen’. Lekker concreet en je collega’s weten meteen waar ze aan toe zijn.
Marguerite heeft op haar beurt ruimte en respect nodig van haar collega’s. Ruimte om zichzelf te mogen zijn en om aan te geven wat ze nodig heeft. Ze hoopt dan op de flexibiliteit van haar collega’s want wat ze vandaag nodig heeft kan anders zijn dan wat ze morgen nodig heeft. Tot nu toe gaat dat erg goed.

Op mijn vraag: ‘Hoe zorg jij goed voor jezelf zodat je werk en gezin kunt combineren, op zo’n manier dat je plezier houdt in je werk?’ gaf Marguerite als antwoord:

‘Ik heb een ambulant begeleidster die iedere week komt. Dit is geregeld vanuit de WMO. Daarnaast heb ik een thuishulp voor het huishouden. De ambulant begeleider is maar een appje weg en zo kan ik altijd even iets overleggen. Zij gaat mee naar de school van de kinderen maar bijvoorbeeld ook naar bijzondere afspraken zoals de kaakchirurg.
En ik heb een budgetcoach die me helpt met financiële zaken. De oudste kinderen zijn inmiddels de deur uit en het is thuis een stukje rustiger. We zijn nu op zoek naar een pup die we willen opleiden tot autisme hond’.

Als afsluiting wil Marguerite graag deze tip aan jongeren meegeven:
Probeer geen voorop gezet plan te maken om toe te werken naar een bepaald beroep. Stap voor stap kom je er wel.
Waar ik aan toe wil voegen:
Ga studeren wat je leuk vindt, ga dingen doen waar je blij van wordt, dan komt de volgende stap vanzelf.

Wat doet een acquisitieregisseur en hoe word je dat
Waar word jij blij van?

Wil je wat positiever naar de toekomst kunnen kijken als het gaat om beroepen of werk? Ga dan eens in gesprek met je ouders of de ouders van je vriend of vriendin. Vraag hen naar hun beroep en wat ze zoal gedaan hebben. Je zult zien dat er meer mogelijk is dan je denkt, dat je vaker hoort dat mensen ‘erin gerold’ zijn en dat ze op hun 20e geen idee hadden welk werk ze op hun …. (vul leeftijd in) zouden doen. Dus jij hoeft nu ook nog niet precies te weten wat je de rest van je leven gaat doen. Dat kan ook niet. Zoals Marguerite zegt: ‘Stap voor stap’.

Je hoeft het niet alleen te doen. Ik help je er graag mee. Een Talentenscan is één van de mogelijkheden. Wil je weten of ik jouw vraag kan beantwoorden? Neem contact op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek.

Kom je een beroep tegen waarvan je zegt ‘Dáár zou Joyce een blog over moeten schrijven!’
Of wil je weten of je een bepaald beroep kunt uitoefenen als je autisme hebt? Let me know! Dan ga ik op zoek naar iemand die ik kan interviewen.

Wist je dat je met autisme prima kunt werken in het basisonderwijs? Natasja vertelt erover. Lees hier de blog Autisme en leerkracht worden, kan dat wel?

Wil je JHob volgen via Facebook? Klik op deze link.

Het lijkt wel of ik autisme leef en adem. Dagelijks ben ik ermee bezig. Ik zie leden uit mijn gezin wel eens de wenkbrauwen fronsen. Vermoedelijk denken ze dan: ‘Daar gaat ze weer!’ Ik kan er niets aan doen. Het autistisch brein boeit mij nu eenmaal.

Henry

Deze fascinatie is begonnen met Henry. Ik kan zijn naam wel noemen, want als hij nog zou leven, zou hij nu tegen de 100 zijn. Henry heb ik leren kennen toen ik als eerste jaars leerling Z-verpleegkunde ging werken op een woning met mensen met een matig verstandelijke beperking. Toen werd dat nog geestelijk gehandicapt genoemd. Lang geleden dus.

Het gedrag van Henry boeide mij. Ik wilde weten waarom hij zich gedroeg zoals hij deed. Hij bezeerde zichzelf, was niet al te schoon op zichzelf (wat een understatement is) en bleef op een afstand van anderen. Behalve als hij naar bed ging. Dan legde hij zijn hand op je wang en vroeg hij om een kusje.
Als we met de groep gingen wandelen, dan liep hij minstens 3 meter achter de laatste aan. Op een dag was ik die laatste. En tot mijn verbazing pakte hij mijn hand en bleef minuten lang hand in hand lopen.
Waarom deed hij dat anders niet en nu wel?
Ik ben er nooit achter gekomen. Maar vanaf dat moment voelde ik wel een band met hem. Zijn ouders waren al wat ouder en ik bedacht me hoe moeilijk het moest zijn om een kind met autisme te hebben.

Het wonderbaarlijke voorval met de hond in de nacht

Waarom autisme mij zo boeit

Een jaar of wat later las ik het boek Het wonderbaarlijke voorval met de hond in de nacht van Mark Haddon. Echt geweldig. Je wordt meegenomen in de gedachten en overwegingen van Christopher die gefascineerd is door detectives. Het is een grappig en droevig boek tegelijk. Het boek kost rond de 9 euro, dus voor de prijs hoef je het niet te laten. Er is zelfs een luisterboek van! Het boek ‘Het wonderbaarlijke voorval met de hond’ in de nacht kun je hier bestellen.
Het boek ben ik aan het herlezen en natuurlijk ga ik er een review over schrijven. Het boek is te waardvol om het niet te doen.

Een sprongetje in de toekomst

Het is 2013 en mijn jongste zoon krijgt de diagnose autisme. Eindelijk weten we wat er aan de hand is. Een paar jaar eerder hadden we hem al laten onderzoeken door jeugdzorg. Toen kwam er niets anders uit dan ‘houdt hem maar in de gaten, want zijn gedrag kan wel eens voortkomen uit faalangst’.
Wanneer de juf van groep 7 vertelt dat hij achterblijft in zijn sociale ontwikkeling, gaan we weer de mallemolen in. En ja hoor: klassiek autisme. En dan vraag je je af: waar heb ik het gemist?

En toen?

Natuurlijk ben ik er vol ingegaan, ik wilde meer weten en daarna nog meer.
Toen de pubertijd er bij zoonlief nog een schepje bovenop deed, kregen we professionele hulp van Autimaat, een erkende GGZ instelling. En of we dat goed konden gebruiken! Een puber met autisme en je hebt een uitdaging in het kwadraat.

De Geef-me-de-5-methode van Autimaat, kende ik al uit de gehandicaptenzorg. Het praktische van deze methode sprak mij enorm aan. En nog trouwens. We kregen ambulante begeleiding en volgden een cursus. En zoonlief? Die vond het wel prettig dat wij leerden om hem beter te begrijpen. Daarom mochten we ook filmpjes van hem maken, die we nodig hadden voor de cursus.
Ik ging hem steeds beter begrijpen en werd zijn tolk. Samen werden we ouder en wijzer. Niet dat hij het nu altijd met mij eens is of dat ik hem altijd feilloos begrijp. Maar ik herken wanneer het fout gaat, wat ik dan het beste kan doen en welke vragen ik moet stellen.

KvK: Joyce Heijnsdijk Ontwikkel Buro

Ik wilde al langer voor mezelf beginnen. Je overweegt dan van alles en uiteindelijk heb ik die afspraak bij de Kamer van Koophandel gemaakt (viel reuze mee trouwens) en ben ik begonnen met mijn buro.
Niet dat ik een duidelijke focus had, welnee die is later pas gekomen. Deels door persoonlijke ervaringen met jongeren en hun geworstel met studiekeuzes en studeren. (We hebben 3 zoons met een flinke vriendenkring) En deels doordat ik veel ging lezen over autisme, passend onderwijs en thuiszitters. Steeds meer raakte ik ervan overtuigd wat mijn missie is:

Jongeren met autisme een mooie start meegeven waarmee zij vanuit eigen regie zelf hun keuzes kunnen maken.

Nog voor ik voor mezelf begonnen was, had ik de training TMA Professional gedaan. TMA staat voor Talenten Motivatie Analyse. Het is een methode en met een instrument: de Talentenscan. Ik vind het echt een gaaf instrument dat je zóveel brengt. Drijfveren, talenten en competenties. En het geeft woorden waar je die zelf niet zo makkelijk bedenkt. Dus ja, natuurlijk wil ik dat inzetten voor jongeren met autisme.
De Talentenscan vond ik minder geschikt voor jongeren tussen 14 en 17 jaar. Maar daar heb ik een ander mooie test voor gevonden. Dat is de TalentFocus. Die kan ik ook inzetten voor jongeren die een profielkeuze willen maken. En zo breid ik mijn gereedschapskist verder uit en kan ik steeds meer jongeren een traject op maat bieden.

De plannen

Dit jaar wordt het 5e jaar met JHob en het wordt een jaar van knopen doorhakken en focussen. Net opgestarte samenwerkingsverbanden ga ik verder uitdiepen en ik heb een tof tussenjaar programma ontwikkelt voor het schooljaar 2021-2022. Een programma waar je echt wat aan hebt. Aanmelden kan al!

Naast lezen, houd ik ervan om die opgedane kennis te delen. Dus ben ik reviews gaan schrijven over boeken die Autisme als thema hebben.
Klik hier en je komt op een overzichtspagina met de reviews die ik tot nog toe heb geschreven. Als alles goed gaat, komen er meer. Dat kan ik je alvast wel beloven.

Ik geloof dat het wel duidelijk is dat het autistisch brein mij boeit. Ik ben er iedere dag mee bezig. Zowel in mijn gezin als binnen mijn buro. I Love It! Ga met mij in gesprek en ik kan je talloze treffende voorbeelden noemen hoe het autistisch brein werkt. En ik houd ervan om gedrag te goed te ‘bekijken’ en te verklaren vanuit dat autistische brein.
En dan is het gedrag vaak heel logisch.

PS: Wat vind je van mijn missie? Zet het gerust in een reactie, word ik blij van!