Thema: Interviews

Jolijn is radiodiagnostisch laborant en ze heeft autisme, Ze combineert haar beroep met haar gezin dat bestaat uit haar man en 3 kinderen, een drieling. 

Beroepen met autisme
Jolijn en de drieling

Waarom hierover schrijven?

Met deze blogs hoop ik mensen met autisme te inspireren, zodat ze zich gaan realiseren dat er heel veel beroepen mogelijk zijn. En zodat ze een beroep of studie kiezen waar ze blij van worden. Er zijn zoveel beroepen, je kunt je er bijna geen voorstelling van maken. Een beetje inspiratie en hulp kan echt geen kwaad. Nu in augustus 2022, telt de website van hbo.bachelors alleen al 2255 opleidingen, 80 onderwijsinstellingen en 1500 open dagen. Ga er maar aan staan!

Scholieren volgen via school een Loopbaan Oriëntatie en -Begeleiding (LOB) programma. Veel jongeren met autisme krijgen dan het advies om een studie te kiezen waardoor ze na het afstuderen kunnen werken in een gestructureerde omgeving, waar ‘sociaal zijn’ geen must is en waar herhalend werk de norm is. Want ja, dat past toch bij autisme?
Herkenbaar?
Maar wat als je van wél van afwisseling houdt maar gedoseerd? Wat als je het juist leuk vindt om met mensen te werken maar gedoseerd? Geloof me, ook jij kunt jouw droom waarmaken. Daarom schrijf ik hierover. Vind je droombaan, net als Jolijn.

Jolijn: moeder, partner en radiodiagnostisch laborant

Zodra ze vertelt dat haar drie kinderen een drieling vormen, ben ik meteen vol bewondering. En ik denk: Autisme en een drieling: hoe dan?! Maar Jolijn vertelt dat een gezin met een baby-drieling juist om structuur vraagt en dat dit dus best goed te doen was. Maar nu de kinderen ouder worden (ze zijn inmiddels bijna 12) en ieder hun eigen gang gaan, de structuur soms ver te zoeken is. En dat dit eigenlijk lastiger voor haar is dan toen de kinderen nog klein waren. Ik denk dat ik het snap en toch…. ik bewonder haar. Chapeau Jolijn!

Diploma maar geen baan

Jolijn is eerst HBO Technische natuurkunde gaan studeren en studeert af op haar 21e. De studie vindt ze leuk en ze werkt aansluitend een half jaar via een uitzendbureau. Het zijn banen die passen bij haar studie maar een vaste baan zit er niet in. Dat komt om het zichzelf staande houden in een mannenwereld en goed voor zichzelf opkomen, lastig blijkt te zijn. Jolijn zoekt naar mogelijkheden en komt uit op de in-service opleiding tot radiodiagnostisch laborant.  Ze gaat één dag per week naar school en werkt daarnaast 4 dagen om het vak in de praktijk te leren. Nu noemen we dat de Beroepsbegeleidende Leerweg (BBL).

Jolijn rond ook deze opleiding af en een aantal jaren later specialiseert ze zich in het maken van MRI’s (magnetic resonance imaging). Ze werkt fulltime totdat in 2011 de kinderen geboren worden. Daarna gaat ze parttime werken. 

Radiodiagnostisch laborant en autisme

Doorzetter

Ondanks dat Jolijn parttime gaat werken, raakt ze uiteindelijk toch overspannen. Tijdens haar herstel zegt de bedrijfsarts nog: Jij komt niet meer helemaal terug. Maar Jolijn geeft niet op, ze is een doorzetter. En met kleine stapjes weet ze wél weer helemaal terug te komen.

Diagnose autisme

In 2015 gaan de kinderen naar school en na een tijd heeft één van de kinderen dusdanige problemen, dat therapie nodig blijkt. Tijdens deze therapie krijgt Jolijn het advies om zelf ook therapie te gaan volgen. Jolijn blijkt een milde chronische depressie te hebben en een angststoornis. Daarvoor volgt behandeling. De behandeling lijkt niet te werken en Jolijn wil zichzelf graag laten testen op een autisme spectrum stoornis. Ze krijgt op haar 38e de diagnose ASS. Een lang verhaal in een notendop.

Hoe gaat het nu?

Met het ouder worden lijkt het of het hoofd voller wordt en dat ze meer tijd nodig heeft om te herstellen na een drukke dag of een drukke periode. Dat heeft de nodige invloed op haar leven. Ze vergelijkt het met een muurtje van duplo blokken. Jolijn legt dit zo uit:

Elke dag begint ieder mens met z’n eigen duplomuurtje. Voor mensen met autisme is dit een muurtje waar al blokken van verdwenen zijn. Activiteiten kosten blokjes. Bij een laag muurtje zijn je blokjes dus al snel op. Dan ga je dus die blokjes gebruiken die ergens in een hoek liggen maar dat zijn eigenlijk je reserve blokjes. Die moet je dus niet teveel gebruiken, want dan teer je teveel in op je reserves. Op je energie dus.

Op donderdag en vrijdag is Jolijn’s duplo muurtje ’s morgens al laag. Dan heeft ze een aantal dagen gewerkt en blokjes verbruikt. Het is tijd om rustig aan te doen en te herstellen zodat ze haar muurtje weer op kan bouwen.  Jolijn heeft ‘een schat van een teamleider’ zoals ze zelf zegt. Een teamleider die meedenkt en dat waardeert Jolijn enorm. Jolijn draait geen avond-, of weekenddienst meer maar wel nachtdiensten. Hoewel haar slaapritme anders is geworden, is het goed vol te houden omdat de diensten een stuk minder hectisch zijn. Er zijn genoeg collega’s die nachtdiensten niet fijn vinden. Zij hoeven dan minder nachtdiensten te draaien en zo help je elkaar. Jolijn draait diensten voor de MRI, waardoor het werk voorspelbaar en gestructureerd is. Dat kost minder energie. Er is meer dan genoeg afwisseling in het werk door de onverwachte situaties die er voorkomen. Zoals Jolijn haar werk nu indeelt, kan ze 24 uur per week werken.

Autisme & collega’s

Jolijn is heel open over haar diagnose. Ze heeft haar diagnose ook gedeeld op haar werk. En ze is niet de enige met autisme in het team. Ze heeft nog twee collega’s die ook een diagnose ASS hebben. Het mooie van deze openheid is, is dat je gaat zien welke overeenkomsten mensen met een diagnose hebben én welke verschillen. Jolijn is niet alleen open over de diagnose maar ook over waar ze goed in is aan de ene kant en wat te veel energie kost aan de andere kant.

Voorheen ging ze veel over haar grenzen heen. Tegenwoordig weet ze die beter te beschermen. Ze heeft dan ook heerlijk werk. Zelf zegt ze daarover: ‘Ik ben zo ingeburgerd in het werk dat ik niet meer ergens anders zou willen werken’. 

Autisme en empathie

Op mijn vraag ‘Wat zijn kenmerken vanuit het autisme waar je baat hebt bij de uitvoering van je werk?’ antwoord Jolijn: 

  • Creatief denken
  • Nauwkeurigheid 
  • 3D inzicht
  • Volgens de regels werken
  • Empathie

Empathie verwachten veel mensen niet bij mensen met autisme. Maar dat is een misvatting. Heel vroeger ging men ervan uit dat mensen met autisme niet empathisch kónden zijn. Die conclusie trok men omdat kinderen met autisme niet (snel genoeg) een adequate reactie lieten zien tijdens onderzoek. Dit soort onderzoeken worden al sinds de 2e wereldoorlog gedaan. De Oostenrijker Hans Asperger deed er onderzoek naar en ook de Nederlandse orthopedagoge Ida Frye (1909-2003) deed onderzoek naar autisme. Zij wordt zelfs gezien als één van de grondlegers van autismeonderzoek. Pas de laatste jaren wordt er meer bekend over autisme in relatie met empathie maar ook over vrouwen met autisme. In 2017 werd er door Pouw, Rieffe, Oosterveld, Huskens & Stockmann nog een publicatie gedaan met als titel Meisjes met autisme, hoe empatisch zijn ze? In mijn eigen omgeving heb ik twee mensen met autisme die juist heel zorgzaam zijn. Dus hoezo geen empathie? En ook het boek de jongen die teveel voelde, gaat over voelen en empathie. Een boek dat stof heeft doen opwaaien en zeker de moeite waard om te lezen!

Lastige ASS kenmerken

Er zijn natuurlijk ook kenmerken vanuit het autistisch spectrum waar Jolijn last van heeft. Bijvoorbeeld gevoeligheid voor geluid en te veel hectiek vreet haar energie. Jolijn gebruikt dan ook oordopjes om lawaai te reduceren en in de pauze zoekt ze een rustig plekje op. Het komt ook voor dat ze wat langer pauze nodig heeft dan de 15 minuten koffiepauze die voor iedereen geldt. Jolijn is dol op lezen, dus ze trekt zich in de pauze geregeld even terug met een boek. Even niet sociaal hoeven doen en helemaal ontspannen. Collega’s snappen dat en geven haar de ruimte om af en toe 5 à 10 minuten langer rust te nemen. Nachtdiensten zijn minder hectisch dan dag-, of avonddiensten, dus dat werkt ook goed.

Radiodiagnostisch laborant en autisme
Ontspannen in de pauze

Patiënten met autisme

Jolijn komt in haar werkt ook patiënten tegen waarvan ze een vermoeden heeft dat die ASS zou kunnen hebben, want zeker weten doe je dat natuurlijk niet. De meeste mensen benoemen dat niet meteen. Jolijn merkt het bijvoorbeeld wanneer patiënten die zich door angst en stress star gaan gedragen. Er zullen vast ook mensen zonder ASS zich star gedragen, maar bij bepaald gedrag krijgt Jolijn een vermoeden en let ze wat extra op. Jolijn weet wat het is om angst te hebben. En ze weet dat de onderzoeken die zij doet, voor veel mensen nieuw is, en dus angst kunnen oproepen. Ze heeft er een gewoonte van gemaakt om stap voor stap te vertellen wat ze gaat doen. Als een soort ondertiteling van hetgeen er gaat gebeuren, wat helpend is voor iedere patiënt, maar zeker voor patiënten met ASS. 

Helemaal op haar plek

Drie aspecten die Jolijn leuk vindt aan haar werk zijn: het patiëntencontact, de techniek en de mogelijkheid om af en toe eens op een andere (rustigere) locatie te werken. Ze vindt niks leuker dat iemand helpen. Combineer dit met het leuke team waar ze in zit en ze zit helemaal op haar plek. 

Informatie over de opleiding

De opleiding tot radiodiagnostisch laborant is een Beroepsbegeleidende leerweg. Dat wil zeggen dat je in dienst komt van een ziekenhuis en daar ook je Beroeps praktijkvorming (BPV) doet. Oftewel: het werken in de praktijk. Tijdens de opleiding krijg je vakken zoals ziekteleer, radiologie, instelkunde, techniek en anatomie/fysiologie.

Om deze opleiding te kunnen doen heb je een HAVO of VWO diploma nodig, bij voorkeur met wiskunde en natuurkunde. Je moet minimaal 17 jaar zijn en er wordt van je verwacht dat je nauwkeurig kunt werken. Als 17 jarige kun je dat misschien nog niet, dat is geen probleem. Als het je tenminste leuk lijkt om dat te leren. Het zelfde geldt voor zelfstandigheid. Zelfstandigheid is ook belangrijk omdat je al tijdens je opleiding zelfstandig onderzoeken gaat uitvoeren. Onderzoeken zoals röntgenfoto’s en CT-scans maken. Daarna kun je je vaak ook specialiseren in bijvoorbeeld MRI-scan of echo.

Als je wilt deelnemen aan zo’n opleiding dan moet je solliciteren. Type in je browser: ‘opleiding radiodiagnostisch laborant’ en google laat je verschillende ziekenhuizen zien die opleidingsplaatsen bieden. Na je opleiding kun je meestal blijven werken in het ziekenhuis waar je je opleiding gedaan hebt. Maar je kunt er ook voor kiezen om over te stappen naar een ander ziekenhuis. Bijvoorbeeld van een regionaal ziekenhuis naar een academisch ziekenhuis of zelfs naar Defensie. Want ook daar werken ze met radiodiagnostisch laboranten.

Radiodiagnostisch laborant & autisme

Positieve verhalen vertellen over mensen met autisme vind ik belangrijk. Ik vind dat autisme bewustzijn met alle mooie en minder mooie kanten, een stuk mag verbeteren. Daarom schrijf ik dit soort verhalen. Verhalen van echte mensen, niet geromantiseerd of mooier gemaakt dan het is. En heb je autisme en wil je in het ziekenhuis werken maar geen verpleegkundige worden? Dan is radiodiagnostisch laborant misschien wel iets voor jou.

Heb je een ander beroep en wil jij jouw verhaal ook verteld hebben? Stuur dan een mailtje via het contactformulier. Ik maak graag een afspraak met je voor een interview. Gewoon doen, ik maak graag kennis met je en je helpt er anderen mee!

Joyce

Joyce Heijnsdijk
T: 06 – 40 84 89 47
E: info@jhob.nl

Contact
Terug naar overzicht

In de blogserie Beroepen & studies interview ik mensen met autisme die een beroep uitoefenen of een studie volgen. Dit keer interview ik Laura, student Ervaringsdeskundige. Laura van Dijk is 43 jaar, heeft een zoon van 13 en een hond. Ze heeft eerder de opleiding Sociaal pedagogisch werk gedaan met de uitstroom kinderopvang.

Met deze blogserie wil ik als studiekeuzecoach voor jongeren met autisme, laten zien dat er heel veel mogelijk is. En dat je diagnose niet betekent dat je zou moeten kiezen voor een beroep in de ICT of op een laboratorium. Iets dat veel mensen een logische gedachte schijnen te vinden als je autisme hebt.

Laura, student Ervaringsdeskundige

Laura van Dijk zit nu aan het eind van het 1e jaar Ervaringsdeskundige niveau 4 en het bevalt haar prima. Ze loopt stage bij een GGZ instelling op de crisis afdeling. Cliënten die daar komen, hebben last van zware depressies, angststoornissen en/of een psychische gevoeligheid.

Wie is Laura?

autistic.lautie Laura van Dijk

Laura is moeder van een hoogbegaafde puber met autisme. Dany had van baby af aan al bijzonder gedrag. Hij was slim, erg beweeglijk en liep op zeer jonge leeftijd. Een echte handenbinder. Laura en haar zoon zien veel hulpverleners maar niemand kan Laura goed helpen met de opvoeding en begeleiding van haar zoon. Haar zoon wordt door verschillende professionals gezien, maar een diagnose wordt er niet gesteld. Laura runt op dat moment een goed lopende nagelstudio en besluit zich om te laten scholen naar sociaal pedagogisch medewerker. ‘Ik laat me omscholen, dan doe ik de kennis op die ik nodig heb om mijn kind te begeleiden en dan komt het wel goed’, was haar gedachte.

Op dat moment heeft Laura zelf nog geen diagnose maar is natuurlijk wel autistisch én heeft ADHD. In haar hoofd leek het eenvoudig. Een bijzonder kind opvoeden, met een eigen nagelstudio, een opleiding en stage. Ze ging het gewoon doen. Dat het teveel werd, is achteraf gezien niet zo heel raar. Laura komt in een autistische Burn-out terecht.

Informatie verwerken

Informatie dat bij Laura binnenkomt en hoe ze die verwerkt, gaat anders dan in een niet-autistisch brein. Ze beschrijft het als volgt: ‘Stel, ik denk na over een onderwerp en zie dat als een boom, vervolgens gaan mijn gedachten allerlei kanten op, als de takken van de boom. Dan heb je het over een wirwar van gedachten en nieuwe onderwerpen. En dan ben je er nog niet. Ik heb dan ook weer gedachten over de gedachten, zie die als de blaadjes aan de takken. En denk je dan eens in dat ik in een bos sta. Dat is mijn wereld.’ Ik weet niet hoe het met jou zit, maar ik ben onder de indruk.

autisme, informatieverwerking als een boom in een bis

Het diagnose traject

Ondertussen is het 2013 en is ze nog steeds op zoek naar de juiste hulp en begeleiding voor haar zoon. Totdat ze bij een organisatie kwam die zei: ‘We gaan met jou beginnen’. Laura is eerst verbaasd maar gaat mee in het voorstel. Laura wordt getest en uit dat onderzoek komt autisme en ADHD. Laura krijgt helaas zelf geen begeleiding. Zij gaan verder met Dany en Laura moet zelf op onderzoek uit. Ze leest veel en gaat andere ervaringsdeskundigen volgen via social media. Haar eigen ervaringen deelt ze op Instagram.

Laura zit inmiddels vijf en half jaar in een autistische burn-out als zij op zoek gaat naar een nieuw doel in haar leven. Wanneer ze in gesprek is met haar stagebegeleider over haar Instagram account @autistic.lautie wordt ze op het idee gebracht om de opleiding Ervaringsdeskundige te gaan doen. ‘Echt wat voor jou’ krijgt ze te horen.

Stage

Laura schrijft zich in voor de opleiding Ervaringsdeskundige niveau 4 en ze gaat op zoek naar een stagebedrijf. Dat lukt en in haar stage ondersteunt ze een team van professionals waarvan één de functie van ervaringsdeskundige heeft. ‘Niets leukers dan iemand helpen’ vindt Laura. En die mogelijkheid heeft ze op haar stage genoeg. Ze is boventallig en daarom kan ze haar eigen werkdag indelen.

Autisme in het werk

Laura is met name gevoelig voor overprikkeling. Hier hebben veel mensen met autisme last van. Plotselinge veranderingen zijn niet prettig. Wanneer collega’s onrustig zijn, bijvoorbeeld door een storm, pikt Laura dit op. En wanneer een collega een vrolijke sfeer wil creëren door de radio plotseling hard aan te zetten, zorgt dit ook voor een overkill aan prikkels.
Haar autisme vraagt bescherming tegen overprikkeling maar haar ADHD vraagt om actie. Zie dat maar eens in balans te houden.

Voordelen van autisme

Voordelen van Laura’s eigenschappen vanuit haar autisme & ADHD zijn er zeker ook. Zo kan Laura goed analytisch denken, is ze een kei in het observeren van gedrag van de cliënten en Laura denkt altijd 7 stappen vooruit. Dat is weer erg handig bij het bepalen van haar dagprogramma. Dat zit zo: Laura is er voor de cliënten. Dus om haar dagprogramma te bepalen, kijkt Laura wat het programma is voor de cliënten. Heeft de cliënt een gesprek op het programma staan, probeert Laura in te schatten of het een makkelijk of lastig gesprek zal zijn. Misschien een gesprek waar de cliënt tegenop ziet. Laura plant dan van tevoren een contactmoment met die cliënt in. Zodat de cliënt alvast wat emotie of zorg kan uiten.

Doorzetter

Zoals veel mensen met autisme is Laura echt een doorzetter. Op de vraag ‘Wat heb jij voor op collega’s zonder autisme’ antwoordt ze: ‘Ik kan niet in-the-box denken, ik denk altijd out-of-the-box’.
Doordat Laura zelf het één en ander heeft meegemaakt én autisme heeft, sluit ze gemakkelijk bij cliënten aan. Cliënten voelen zich daardoor snel gehoord.

Andere kijk

Door haar autistische brein heeft ze een andere kijk op dingen. Objectiever en wat meer vanaf een afstandje, zou je kunnen zeggen. Wanneer haar tijdens een observatie iets is opgevallen, noteert ze dat in het rapportagesysteem. Zo kunnen haar collega’s hun begeleiding daarop aanpassen.

Vier leuke aspecten van ervaringsdeskundig begeleider volgens Laura:

  • Het in contact zijn met mensen,
  • De reactie die ik krijg als ik voorbeelden geef waar cliënten zich in herkennen,
  • Het werk op zich, mezelf ontwikkelen,
  • Iedere dag is anders.

Samenwerking met collega’s

Laura ervaart haar team als een fijn team dat overal voor open staat. ‘Ze zijn heel open-minded’.
Om prettig te kunnen werken is het voor Laura belangrijk dat haar collega’s helder zijn in de verwachtingen. Bijvoorbeeld als het extra druk is op de afdeling. Dan wil Laura het liefst concrete opdrachten, omdat het voor haar lastig is om tijdens hectische momenten prioriteiten te stellen en juist dat te gaan doen waar haar collega mee geholpen is.

Waarom opleiding Ervaringsdeskundige?

Nadat Laura zelf haar diagnose had gekregen, voelde ze zich met een kluitje in het riet gestuurd. Men kon nu verder met onderzoek doen naar een diagnose voor haar zoon. Maar voor Laura zelf werd niets gedaan. ‘Nu je weet wat het is, nu kun je verder’. Maar zo werkt het niet, vertelt Laura. Daarom ging ze zelf op onderzoek uit. Het boek “Dit is autisme” van Colette de Bruin werd voor Laura haar Holy Grail. ‘Het is een geweldig boek, als je iets wil uitleggen over autisme’.

Lotgenotencontact was enorm helpend in de verwerking van de diagnose. Het accepteren van de diagnose bleek een heel rouwproces. Ze moest tenslotte afscheid nemen van een toekomst die ze voor zichzelf had gezien. Dit waardevolle contact wil ze ook voor lotgenoten zijn. ‘En het arbeidsperspectief is erg positief. Dat is ook een reden waarom ik heb gekozen voor deze opleiding’.

Anders

Op de vraag: “Als je nu terug kijkt naar je studie SPW, zijn er dan dingen die je nu anders doet in je opleiding Ervaringsdeskundige?”, is haar antwoord: ‘Zeker zijn er dingen die ik anders doe. Destijds was ik 30 jaar en on-gediagnostiseerd. Toen wilde ik alles Uber-perfect. Mijn plichtsbesef is groot en dat zorgt ervoor dat ik alles wil doen en alles meer dan goed wil doen. Nu leg ik de lat lager en pak ik het anders aan. Ik doe kleinere stukjes tegelijk en zoek naar zekerheid en voorspelbaarheid. Die zekerheid biedt mij rust’.

Succes

Je kent deze waarschuwing misschien wel: In het verleden behaalde successen, zijn geen garantie voor de toekomst. Maar wat denk je van: In het verleden mislukte initiatieven zijn geen belemmering voor een succesvolle toekomst! Laura zegt hierover: Hoe jong of hoe oud je ook bent, empowerment kan altijd!
Geloof in jezelf en ga ervoor! En daar sluit ik me graag bij aan.

Weetjes over de opleiding

opleiding ervaringsdeskundige
Boeken van Laura’s opleiding Ervaringsdeskundige

Hoezo een opleiding ervaringsdeskundige?

Wanneer je een diagnose autisme hebt of je bent depressief geweest, dan bén je toch al ervaringsdeskundige? Daar hoef je toch geen opleiding meer voor te volgen?
Wel dus en dat zit zo:
Als persoon doe je ervaringen op die jou tekenen. Dat kan van alles zijn. Van anorexia, autisme tot mishandeling. Wanneer je trauma’s hebt opgelopen ben je ook ervaringsdeskundig. Denk bijvoorbeeld maar eens aan al die kinderen die ooit uit huis geplaatst zijn. Of die jongeren die in een gesloten jeugdinstelling hebben gezeten. Wanneer je (grotendeels) herteld bent van je trauma’s, wanneer je hebt leren omgaan met je verdriet en pijn, dan ben je ervaringsdeskundige, maar nog niet opgeleid om anderen met een trauma te begeleiden. En dát leer je in de opleiding Ervaringsdeskundige.

Student Ervaringsdeskundige

Als student ervaringsdeskundige word je voorbereid op een functie van ervaringsdeskundig begeleider. Je kunt de opleiding zowel op HBO als op MBO niveau doen, dus er is altijd een opleiding die past bij jouw vooropleiding. Het is van belang dat je een balans hebt gevonden in je eigen herstelproces, want pas dan kun je er zijn voor anderen. Als ervaringsdeskundig begeleider ondersteun je mensen in het vinden van hun eigen weg in de samenleving. Hoe mooi is dat!

De opleiding wordt duaal (HBO) en BBL gegeven. Je gaat dus werken en studeren tegelijk. Je krijgt vakken als psychologie, sociologie, agogiek en ethiek. Maar denk ook aan krachtgericht werken, innoveren en profileren (vakken HBO). Presentie benadering, psychische verschijnselen, empowerment en methodische gespreksvoering zijn vakken die bij de MBO opleiding genoemd worden.

Voor deze opleiding ga je één dag per week naar school en werk je daarnaast 16 tot 32 uur. Dat kan per school verschillend zijn. De opleiding wordt door het hele land gegeven. Ga vooral op zoek naar een school waar jij je prettig voelt maar als voorbeeld vind je hier informatie van Fontys Hogeschool en hier informatie van het Summa college

Ben je benieuwd welke opleidingen of beroepen er nog meer verschenen zijn in de blogserie Beroepen & studies? Lees dan deze blog over het beroep van bewegingsagoog of de blog over de studie Dramatherapie. Allemaal persoonlijke verhalen van (tot nu toe) vrouwen met autisme.

Studie kiezen

Heb je autisme en heb je zin om aan de slag te gaan met je studiekeuze, dan help ik er graag bij. Vul het contactformulier en ik mail je snel terug. Wil je mij eerst wat beter leren kennen, kijk dan op mijn Wie is Joyce pagina of volg me op Instagram joyce@JHob of LinkedIn

Joyce

Joyce Heijnsdijk
T: 06 – 40 84 89 47
E: info@jhob.nl

Contact
Terug naar overzicht

Via Instagram kom ik in contact met allerlei mooie mensen. Mensen zoals Leonie. Leonie heeft autisme en is ruim 22 jaar werkzaam in de gehandicaptenzorg. Eerst als woonbegeleider, daarna als bewegingsagoog.

De diagnose autisme

Na jaren zoeken, piekeren en therapie blijkt in februari 2020 dat er een verkeerde diagnose gesteld is en Leonie een Autisme Spectrum Stoornis (ASS) heeft. Nog steeds heeft Leonie er moeite mee om geassocieerd te worden met die verkeerde diagnose. En daarom noem ik die ook niet. Wetende dat vrouwen vaker eerst een verkeerde diagnose krijgen, vraag ik me meteen af hoeveel vrouwen hier hetzelfde instaan als Leonie. Je zult maar een diagnose krijgen waar je je zelf niet in herkent maar wel jarenlang gezien wordt als iemand met…. Nou ja vul maar in.

De diagnose autisme is in de eerste instantie wat onwennig voor Leonie maar ze verdiept zich in de vele aspecten van autisme en er vallen steeds meer puzzelstukjes op zijn plaats. Waarom ze anders is dan anderen, waarom ze in jaar jeugd niet genoeg voor zichzelf opkwam en waarom een fulltime baan niet bij haar past.

Het interview

Het leek Leonie wel prettig om de interviewvragen van tevoren te weten, dus die heb ik haar een paar dagen van tevoren gemaild. Wanneer we elkaar treffen bij de Oranje-rie Rosendeal in Arnhem (wat trouwens een geweldige locatie  is!) maak ik al snel kennis met één van haar kwaliteiten als ze vertelt van schrijven te houden. Ze kon het dan ook niet laten om de vragen op papier te beantwoorden. ‘Tja’, zegt ze dan schouderophalend ‘Dat ben ik’.
En ik denk dan: Wat mooi!

Het duurt even voordat we aan de vragen toe komen, want er valt genoeg te kletsen. Niet over koetjes en kalfjes, no way. Maar wel over de gehandicaptenzorg, waar we allebei al heel lang aan verbonden zijn. Zij dus als bewegingsagoog en ik als trainer voor de Academie voor Zelfstandigheid.

Op de eerste vraag ‘Wat zijn de kenmerken vanuit het autisme waar jij baat bij hebt in de uitvoering van je werk’ heeft Leonie als antwoord opgeschreven:

  • Ik ben geduldig met cliënten.
  • Elke cliënt is even belangrijk.
  • Ik observeer zowel cliënten als begeleiding en als mij iets opvalt, dan vraag ik ernaar waarom iets op een bepaalde manier gebeurt.
  • Ik analyseer, bij agressie bespreek ik altijd mijn eigen handelen en ga na wat ik eventueel anders zou kunnen doen.

Wat een mooie talenten zie ik hier in terug.

Geduldig, loyaal, observeren, analyseren en reflecteren.
Uit haar verhaal blijkt dat Leonie zich echt verbonden voelt met de cliënten. Of die zich nu makkelijk laten begeleiden of niet. Leonie houdt ervan, want dat maakt het vak van bewegingsagoog iedere dag anders.

Daar praten we nog even over door, want is iemand met autisme niet heel erg gebaat bij structuur en weinig veranderingen? Is het juist niet lastig om te schakelen voor iemand met autisme? Dat is dus niet altijd zo.
Leonie vertelt dat zij de rust en structuur haalt uit het dagelijks programma. De dag mag steeds anders ingevuld worden, als ze aan het begin van de dag maar helder krijgt wat zij te doen heeft die dag.

Zoals duidelijkheid over welke cliënten ze onder haar hoede gaat nemen en welke activiteiten er voor die cliënten op het programma staan. Is dat helder, dan is Leonie prima in staat het wisselende gedrag van de cliënten te begeleiden. Met cliënten naar buiten gaan om te wandelen en te fietsen is hierin toch wel favoriet.
Niet alleen vanwege de activiteit zelf maar ook vanwege het buiten zijn. Buiten zijn minder prikkels en buiten kan Leonie juist weer ontladen. Zo blijft ze in balans en kan ze haar werk goed doen.

Observeren

Wanneer we het hebben over het observeren benoemt ze 2 verschillende situaties.

  • Observeren van cliënten en inspelen op de situatie
  • Observeren van collega’s wanneer zij cliënten begeleiden.

Een bekende eigenschap die je vaak tegenkomt bij autisme is oog voor detail. En dat heeft Leonie ook. Dit komt goed van pas als ze cliënten observeert en door dat oog voor detail ziet zij veranderingen in mimiek en lichaamstaal  van de cliënt. Wanneer een cliënt spanning opbouwt, gebeurt dat om een reden. En wanneer een cliënt die spanning niet meer kan reguleren en dit uit door agressie, heeft dat dus ook een reden. Maar door tijdig op de signalen van cliënten te reageren, kun je agressief gedrag dus vaak voor zijn. Niet altijd, maar vaak wel.

Leonie kijkt dus ook hoe collega’s hun werk doen. Kijken naar elkaar en vragen stellen, daar leer je van is haar uitgangspunt.

Autisme heeft ook zijn lastige kanten in het werk. Neem nu een teamuitje. Leonie vindt de activiteit op zich vaak leuk maar de informele praatjes op zo’n dag dus helemaal niks! Ze heeft geen gesprekstof en vindt het lastig om mee te praten met onderwerpen waar anderen het over hebben.
Hetzelfde doet zich voor tijdens een vergadering. Ze heeft wel inbreng maar vaak te laat. Het onderwerp waar ze iets over wil zeggen is dan al afgerond. Grapjes die gemaakt worden kosten veel energie om die te analyseren en te duiden. En als de agendapunten door elkaar besproken worden, dan is haar concentratie binnen no time verdwenen.

Geconcentreerd of chagrijnig?

Leonie laat zich goed lezen. Dat wil zeggen dat als ze geconcentreerd is of ze doet vreselijk haar best om geconcentreerd te blijven, dan staat haar gezicht op standje chagrijnig. Wat ze dus helemaal niet is. Meestal hebben haar collega’s daar wel begrip voor, maar niet altijd. Dan is het wel even pittig.

Eén collega ziet haar juist eerder dan de rest. Die ziet aan haar gezicht wanneer het Leonie eigenlijk teveel is. Die stuurt haar dan gerust naar buiten om weer te ontladen en tot rust te komen.
Heeft Leonie haar overprikkeling in de gaten, dan onderneemt ze zelf actie ‘Ik loop even weg uit de drukte’. Zegt ze dan tegen haar collega en die weten dan dat ze een moment rust nodig heeft.

bewegingsagoog, autisme

Wie dus denkt dat mensen met autisme het best tot hun recht komen in de ICT of in een baan waar ze repeterend werk kunnen doen ‘omdat ze structuur nodig hebben en niet makkelijk kunnen schakelen’; tadaaaá….
Dat hoeft dus niet zo te zijn!
Iedereen kan werk doen wat hij of zij leuk vindt. Het is de kunst om van jezelf te leren kennen wat je nodig hebt en je weg hierin te vinden tijdens een studie of in je werk.

En last but not least een werkgever en een team die met je mee willen denken en die jou jezelf laten zijn. Dat vraagt dan wel openheid van jou. Vind je dat lastig? Ik help je er graag mee. Het is vaak een drempel die je over moet. Maar ben je die eenmaal over, dan valt er een belangrijke stressfactor weg: Je hoeft niet meer te doen alsof.

Diverse opleidingen

Denk je erover om in de gehandicaptenzorg te gaan werken? Onderzoek dan eens of de opleiding Maatschappelijke Zorg iets voor jou is. Je kunt de opleiding volgen bij een ROC bij jou in de buurt.
Lijkt het je wat om bewegingsagoog te worden? Kijk dan bij de opleiding CIOS. CIOS staat voor Centraal Instituut Opleiding Sportleiders. Met een CIOS diploma kun je ook doorstuderen aan de ALO, Academie voor Lichamelijke Opvoeding of Sportkunde.

3 Tips van Leonie

En overweeg je om een opleiding te gaan doen? Dit zijn de 3 tips van Leonie:

  1. Volg je hart, als je iets graag wil, dan zal het ook lukken. Misschien met wat obstakels, maar je kunt meer dan je denkt. Er zijn verschillende wegen die je naar je doel kunnen leiden. Geloof in groei, hoe groot of klein de stappen ook zijn. Subdoelen brengen je naar een doel dat je voor ogen hebt.
  2. Laat je vooral horen als je ergens tegenaan loopt en spreek je uit waar je ondersteuning in nodig hebt. Schroom niet om hulp in te schakelen, je hoeft het niet alleen te doen.
  3. Blijf vooral jezelf en ontwikkel je eigen authentieke manier van omgang met de doelgroep waar je mee wil gaan werken.

Als ik jouw verhaal ook mag vertellen, stuur me dan een mail. Zo groeit het aantal verhalen en kunnen we samen jongeren inspireren die nog op zoek zijn naar informatie.
Via dit contactformulier kun je je opgeven en ik neem snel contact met je op. Ik ben altijd op zoek naar verhalen van mensen met autisme die studeren of een beroep uitoefenen. Er kunnen wat mij betreft niet genoeg verhalen verteld worden. Voel je dus welkom.
Mocht je het eng vinden om geïnterviewd te worden, ik stuur je de vragen van tevoren per mail. Zodat je weet welke vragen ik ga stellen en je er eerst rustig over na kunt denken.

Joyce

Joyce Heijnsdijk
T: 06 – 40 84 89 47
E: info@jhob.nl

Contact
Terug naar overzicht

Als studiekeuze coach voor jongeren met autisme zoek ik naar mooie verhalen. Het liefst positieve verhalen.
Verhalen met echte mensen met echte beroepen.
Beroepen waarvoor je als persoon met autisme ook kunt kiezen.

Je wilt toch een studie waar je blij van wordt!

Gelukkig gaan steeds meer decanen, docenten en andere professionals inzien dat mensen met autisme niet allemaal techneuten zijn. En dat niet iedereen met autisme geïnteresseerd is in cijfers en analyseren. Maar er zijn helaas nog steeds te veel professionals die niet op de hoogte zijn van de laatste ontwikkelingen rondom het autisme spectrum stoornis. En daarmee krijgen nog veel jongeren verkeerde studieadviezen.

Missie

Het is mijn missie om jongeren met autisme zo te ondersteunen dat ze zelf op onderzoek uitgaan en met vertrouwen een studie kiezen waar zij blij van worden. Met deze serie blogs toon ik aan dat mensen met autisme prima kunnen werken in beroepen die je misschien niet verwacht. Of studies volgen die je misschien niet verwacht, zoals dramatherapie. En studie vol met sociale contacten.

Julia

Voor de blog-serie over beroepen was ik eerder al in gesprek met Natascha die leerkracht is in het basisonderwijs en met Marguerite die als acquisitieregisseur voor een bank werkt. Deze keer ben ik in gesprek met Julia (21). Deze kanjer studeert dus Dramatherapie, zit in het 3e jaar en loopt stage in de Verslavingszorg.

Is de opleiding Dramatherapie passend voor iemand met autisme?
Studeren met autisme, maak je dromen waar!

Wat eraan vooraf ging

Ergens in maart 2021 word ik benaderd door Julia of ik haar enquête wil invullen. Ze doet een onderzoek voor haar opleiding en zoekt mensen die autisme hebben of ouder zijn van iemand met autisme of hulpverlener zijn voor mensen met autisme.
Vorig jaar heb ik zelf een onderzoek gedaan met dezelfde doelgroep. Je leest er meer over in de blog Is een studie kiezen lastiger met autisme? Natuurlijk help ik graag een medeonderzoeker, dus ik vulde haar enquête in.

Julia: ‘Ha Joyce, ik heb autisme en een baan’

En als ik later in een post een oproepje doe omdat ik mensen zoek om te interviewen voor mijn serie blogs over beroepen, reageert Julia met ‘Ha Joyce, ik heb autisme en een baan (een stage, maar dat is ook een werkplek!) en in het verleden ook veel bijbaantjes gehad. Dus als je wil mag je mij zeker interviewen. Lijkt me heel leuk’.
Nou, mij ook!

Julia’s Diagnose

Ze was 17, bijna 18 jaar toen ze de diagnose kreeg. Julia was eigenlijk wat verbaasd. Wat ze van autisme wist, gaf het beeld van een star, weinig sociaal persoon. Dat was zij helemaal niet! Ze ging erover lezen en ontdekte dat autisme veel verschillende uitingsvormen heeft. Bij de één uit het zich anders dan bij de ander. Bij mannen anders dan bij vrouwen. Het autistisch brein blijkt een bijzonder brein.

Medicatie

Op de vraag ‘Welke kenmerken vanuit het autisme herken jij in jezelf?’ antwoord Julia dat prikkeling-verwerking een rol bij haar speelt. Ze krijgt er medicatie voor en daarmee kan ze overprikkeling wat vaker voorkomen. Julia is auditief gevoelig en met de medicatie komen sommige geluiden wat minder hard binnen. Medicatie helpt ook om dingen wat meer op een rijtje te krijgen en dat is helpend bij het overzicht houden. Prikkels komen iets minder heftig binnen en door de medicatie kan ze die dan iets makkelijker filteren.

Plannen

Julia is één van die mensen die na een intensieve dag meer hersteltijd nodig heeft dan iemand die geen auti-brein heeft. Dat betekent dus goed kijken naar belastbaarheid en goed plannen. En niet in één week 3 deadlines proberen te halen, want dat gaat niet werken. En als je dit koppelt aan Julia’s streven naar perfectie, snap je dat goed plannen een zoektocht blijft.

Passie

De weg die Julia’s zus bewandeld heeft rondom haar studiekeuze, gaf Julia het inzicht dat zij het anders wilde aanpakken. Haar zus koos in de eerste instantie voor een ‘veilige’ studie. Ze switchte van opleiding en slaagde glansrijk. Daardoor wist Julia ‘Ik ga direct kiezen voor iets waar mijn hart ligt’.

Julia: ‘Ik geloof er heel sterk in dat als je kiest voor iets waar jij warm van wordt, een studie veel meer slagingskans heeft’

VWO diploma en toch niet naar de universiteit

Julia heeft het VWO afgerond met prima cijfers. Het leek er dus op dat ze voor een WO studie zou gaan kiezen. ‘Maar na mijn VWO had ik geen zin om nog 6 jaar met de neus in de boeken te zitten. Ik wilde resultaat zien van mijn werk en iets voor andere mensen betekenen’. En dat is ze gaan doen. Haar eerste keus was een opleiding tot Docent Theater. Julia deed auditie en kwam ver in het selectieproces. Ze werd het nét niet.

Plan B

Het wordt uiteindelijk plan B, haar tweede keus: de opleiding Vaktherapie met als uitstroomvariant Dramatherapeut. Ze had ook kunnen kiezen voor Beeldend therapeut of Psychomotorisch therapeut. Maar ze heeft voor drama gekozen. Achteraf is Julia juist blij dat het deze opleiding is geworden en niet de opleiding Docent Theater. Ze merkte dat er bij de opleiding Dramatherapie ruimte is om fouten te maken en het oké was om je kwetsbaar op te stellen. Dit in tegenstelling tot de kunstacademie waar je je steeds van je beste kant moet laten zien.

Autisme & studeren

Julia is perfectionistisch. Voor haar betekent dit dat ze alles in één keer wil behalen en ook nog met heel goede cijfers. En dat lukt haar ook. Aan de ene kant vindt ze het leuk om met haar opdrachten bezig te zijn. Aan de andere kant merkt Julia dat ze er ook erg veel tijd in steekt. Soms wat te veel.

Julia: ‘Als je aan mij een opdracht geeft, dan ga ik er helemaal voor. Je mag verwachten dat het heel goed wordt gedaan. Ik ga niet voor minder.

In de klas voelt ze zich op haar gemak. ‘Iedereen weet dat ik autisme heb’ geeft Julia aan. Medestudenten en leraren zijn gericht op mentale gezondheid en zijn daarmee geïnteresseerd in het thema autisme. Dat helpt Julia om zich op het gemak te voelen in de groep.

Cliënten met autisme

Julia komt in haar opleiding ook cliënten met autisme tegen. Ze is ervaringsdeskundig dus ze kan haar eigen ervaringen inzetten en sluit daardoor goed aan bij cliënten met autisme. Ook haar medestudenten leren van haar wat het betekent om autisme te hebben.

Een rollenspel is een werkvorm die een dramatherapeut in kan zetten bij de begeleiding van een cliënt. In de opleiding oefen je dat geregeld. Julia is creatief en speelt een scene soms heel anders dan verwacht, waardoor zij laat zien dat ze echt out of the box kan denken.

Wat maakt de stage tot een succes?

Julia loop stage in specialistische GGZ verslavingszorg. Daar komt ze ook geregeld cliënten tegen die ook autisme hebben. Julia snapt als geen ander hoe autisme belemmerend kan werken, maar ook waar de kansen zitten. Als het een functie heeft vertelt Julia aan een cliënt dat ze zelf autisme heeft. Dit is voor haar echt een oefening in afstand en nabijheid. Want wat vertel je wel en wat niet? De begeleiding moet tenslotte wel professioneel zijn.

Stagedoelen

Een van de doelen tijdens haar stage is: meer contacten leggen met collega’s. En dat is best nog een pittig doel om te behalen. Wanneer je aan Julia vraagt hoe ze denkt over koetjes-en-kalfjes-gesprekken, zal ze aangeven dat ze daar niet zo veel voor voelt. Sarcastische grapjes vindt ze ook niet echt geweldig. Analyseren wat iemand precies bedoelt en hoe je daar op moet reageren, kost haar veel energie. Toch wordt er als collega wel één en ander van haar verwacht. Gelukkig heeft Julia een fijne stagebegeleider. Eéntje die Julia haar grenzen laat opzoeken maar haar niet pusht om óver die grens heen te gaan. Zo kan zij veilig oefenen en leren.

Grenzen

Ze bespreekt bijvoorbeeld dat ze heel zelfbewust wordt in sociale situaties. Wat wordt er van je verwacht en hoe reageer je? Daar denkt ze dan verder over na. Zelfs over hoe je een boterham vasthoudt wanneer je samen met collega’s luncht. Dit houdt haar wél bezig maar dit bespreekt ze natuurlijk niet met haar stagebegeleider. Er zijn grenzen 😉

Vertrouwen op je gevoel

Julia wordt ontzettend zenuwachtig bij nieuwe dingen. Om het toch te gaan doen, moet ze zich echt over die  zenuwen heen zetten. Ze zegt hierover: ‘Ook al gaat het niet precies zoals ze verwacht, tegenwoordig denk ik ‘IK RED ME WEL 💪🏽’.
Ze wil nog meer leren om op haar gevoel te vertrouwen. Lukt dat en het blijkt te werken, dan is ze helemaal happy.

Dromen

Dramatherapie studeren en autisme hebben, het is dus een prima combinatie. In ieder geval voor Julia. Het bewijst wel dat er veel meer mogelijk is dan je soms denkt en dat je je dromen kunt waarmaken. Om dat te kunnen doen heb je vooral inzicht nodig:

  • Inzicht in je talenten
  • Inzicht in wat je nodig hebt
  • Inzicht in wat je belangrijk vindt

En ook dat is minder ingewikkeld dan je denkt. Ik help je er graag mee.
Met een talentenscan kom je al een fikse stap dichterbij. Hier lees je er meer over.

Weet je wat?
App meteen voor een gratis kennismaking:
☎ 0640848947
of stuur een mail naar:
📧 info@jhob.nl

Op de hoogte blijven?
Volg mij op Instagram

Joyce

Joyce Heijnsdijk
T: 06 – 40 84 89 47
E: info@jhob.nl

Contact
Terug naar overzicht
Tja, wat ís een Acquisitieregisseur eigenlijk en hoe word je dat?
Laatst las ik een stuk in de krant over studenten die enorm twijfelen aan zichzelf en aan hun opleiding. Ze stellen zichzelf vragen als ‘Waar doe ik het voor, leer ik wel genoeg en vind ik straks wel een baan?’

Ik denk dat dit niets nieuws is. Studeren in Coronatijd is bagger. En toch zal er een beter tijd aanbreken. Daar ben ik van overtuigd. De vragen die jongeren zichzelf stellen zijn van alle tijden, alleen komt dit nu zo veel in de media dat je bijna gaat denken dat het nieuw en niet te doen is. We leven inderdaad in een rare tijd. En ja, we krijgen we een bak ellende over ons heen. Lockdown, rellen, eenzaamheid en verrekt weinig goede voorbeelden.

En dan vraag ik me af: Als je geen mooie verhalen leest, geen goede voorbeelden krijgt, hoe kun je je dan een beeld vormen van een positieve toekomst?

Geen wonder dat je als jongere de moed in de schoen zinkt. Maar er zijn wel degelijk goede vooruitzichten. Als je kijkt naar eerdere nare perioden in de wereld, blijkt dat het daarna altijd weer beter gaat. En dat gaat deze keer ook gebeuren, ik heb er alle vertrouwen in. Opbouw na een nare periode biedt altijd weer nieuwe kansen. Ook voor jou!
En om te laten zien dat er mooie verhalen zijn ga ik in gesprek met volwassenen die ondanks of dankzij (dat verschilt) hun autisme een beroep hebben waar ze zich helemaal in thuis voelen.

Marguerite

Deze keer spreek ik met Marguerite en zij is acquisitieregisseur bij een bank.
Marguerite is 46 jaar, getrouwd en heeft 3 kinderen, waarvan één zoon autisme heeft. Marguerite heeft een niet aangeboren hersenletsel (NAH) en sinds 4 jaar weet ze dat ze autisme heeft.

Acquisitieregisseur???

Zelf heb ik nog nooit van het beroep acquisitieregisseur gehoord en alleen daarom al ben ik benieuwd. Marguerite vertelt:
‘Een acquisitieregisseur maakt berekeningen, plant afspraken in en ondersteund hypotheek adviseurs. Een ander woord voor acquisitie regisseur is hypotheekassistent. We hebben een team van hypotheekassistenten. Het team zorgt ervoor dat de hypotheekadviseurs hun werk goed kunnen doen’.

Het interview doen we via Teams en het valt me op dat op de wand achter haar een groot bedrijfslogo te zien is. Dus ik vraag haar waar ze haar werk doet.
Marguerite: ‘Ik werk  nu 11 maanden vanuit huis en ik vind het heerlijk dat thuiswerken. Ik bloei echt op. Mijn hobby is ballet en mijn werkruimte is makkelijk om te zetten naar een dansstudio waar ik samen met mijn dochter dans’. Ze voegt eraan toe: ‘Het logo dat je ziet staat op een banner en daarmee kan ik de dansruimte goed afbakenen van mijn werkruimte’.
En ik denk: Lekker praktisch!

Hoe Marguerite acquisitieregisseur werd

Ik ben dus benieuwd hoe Marguerite ertoe gekomen is om acquisitieregisseur te worden.
Ze antwoord: ‘Eigenlijk ben ik er in gerold. Ik heb Frans gestudeerd maar ben uiteindelijk gestopt met mijn opleiding omdat ik niet goed kon uitleggen waarom ik bepaalde grammatica gebruikte. Vlak nadat ik gestopt was gingen we verhuizen en ik wilde mijn brood verdienen. Via via hoorde ik van een vacature bij de bank en heb ik de stoute schoenen aangetrokken en gesolliciteerd. Gewoon op basis van mijn HAVO-diploma. Ik werd aangenomen op het Customer Contact Center en deed vooral telefonisch werk. Vervolgens heb ik allerlei bedrijfsopleidingen gedaan en ik ben inmiddels ook Autisme Ambassadeur binnen het bedrijf.

Voordelen van autisme

Marguerites autisme biedt allerlei voordelen bij het werk wat ze doet. Zo ziet ze snel structuur, kan zij snel vooruit denken en pakt dingen gestructureerd aan. Niet dat dit altijd makkelijk is maar het is wel belangrijk voor haar dus maakt ze van structuur aanbrengen een prioriteit.
Daarnaast vindt ze het heel erg leuk om te leren en om die vakkennis te delen met collega’s en klanten. Ze wordt regelmatig gebeld door een collega om te sparren over een vraagstuk. Maar ook daar moet ze alert zijn dat ze niet overvraagd wordt. Dan zou ze niet meer aan haar eigen werk toekomen en dat levert weer overprikkeling op.

Die prikkelgevoeligheid is bij het thuiswerken een stuk minder dan tijdens werken op kantoor. Marguerite weet wat ze nodig heeft en heeft dat ook bespreekbaar gemaakt. Op de bank wordt er gewerkt in een kantoortuin, wat niet bepaald prettig is voor Marguerite. Er wordt met haar meegedacht en daarom heeft ze een eigen plek, terwijl anderen allemaal een flexplek hebben. Haar eigen plek is afgebakend met een roomdevider waardoor haar gezichtslijn ingeperkt is en dus rustiger.

Schakeltijd & prikkels

Tweede aanpassing is dat er slechts één collega naast haar kan zitten en dat dit meestal dezelfde collega is. Het helpt allemaal om het aantal prikkels te minimaliseren. Marguerite heeft schakeltijd nodig en die verschilt per situatie. En sinds haar hersenoperatie is de prikkelgevoeligheid voor geluid verergerd. Zo heeft ze een hekel aan schelle geluiden. Haar danslerares zorgt ervoor dat de muziek niet te hard staat, want een toontje scheller doet Marguerite echt pijn aan haar oren. Zoó irritant!

Structuur

Om Marguerite nog prettiger te laten werken, is afgesproken dat zij alleen warm klantcontact heeft. Dat betekent dat de klant weet dat ze gebeld gaan worden en Marguerite kan zich dus voorbereiden op de vraag. Daarnaast heeft Marguerite ook een vaste structuur in de vragen die ze gaat stellen. Niet dat er nooit een onverwachte vraag voorbij komt, maar door de structuur is er al veel voorspelbaar. En dat is fijn!
De structuur van vragen heeft ze in een sjabloon verwerkt en zo heeft ze een handig hulpmiddel bij het stellen van de vragen én het rapporteren van het gesprek. Het sjabloon wordt inmiddels door meerdere collega’s gebruikt.

De voordelen van haar autisme levert niet alleen een fijne samenwerking op met collega’s maar ook complimenten van de skill coach. De bank werkt met zelfsturende teams die ondersteund door coaches. Die skill coach dus.
Voordat Marguerite prettig kan samenwerken is het belangrijk dat nieuwe collega’s de tijd nemen om haar te leren kennen.

Marguerite vertelt

Marguerite: ‘Een jaar of tien geleden kreeg ik een nieuwe collega die vond mij maar een rare. Tijdens een grote bijeenkomst van het werk ging ik helemaal vooraan zitten. Dat doe ik omdat ik dan minder afgeleid word en beter kan luisteren. Dat vond die collega raar’. Daarnaast kan ik rechtstreeks zijn in mijn communicatie naar collega’s. Dat komt dan bot over. Die nieuwe collega moest echt aan mij wennen en toen dat gebeurd was zag ze de top collega’.

‘Gun de ander een inkijk je in jezelf en de tijd om aan jou te wennen’ voegt Marguerite toe. Bijvoorbeeld door een presentatie over jezelf te geven tijdens één van de eerste vergaderingen die je hebt met je collega’s. Een presentatie waar je vertelt over je autisme, je kwaliteiten en wat je van je collega’s nodig hebt. En een stukje over ‘waar kun je mij voor vragen’. Lekker concreet en je collega’s weten meteen waar ze aan toe zijn.
Marguerite heeft op haar beurt ruimte en respect nodig van haar collega’s. Ruimte om zichzelf te mogen zijn en om aan te geven wat ze nodig heeft. Ze hoopt dan op de flexibiliteit van haar collega’s want wat ze vandaag nodig heeft kan anders zijn dan wat ze morgen nodig heeft. Tot nu toe gaat dat erg goed.

Op mijn vraag: ‘Hoe zorg jij goed voor jezelf zodat je werk en gezin kunt combineren, op zo’n manier dat je plezier houdt in je werk?’ gaf Marguerite als antwoord:

‘Ik heb een ambulant begeleidster die iedere week komt. Dit is geregeld vanuit de WMO. Daarnaast heb ik een thuishulp voor het huishouden. De ambulant begeleider is maar een appje weg en zo kan ik altijd even iets overleggen. Zij gaat mee naar de school van de kinderen maar bijvoorbeeld ook naar bijzondere afspraken zoals de kaakchirurg.
En ik heb een budgetcoach die me helpt met financiële zaken. De oudste kinderen zijn inmiddels de deur uit en het is thuis een stukje rustiger. We zijn nu op zoek naar een pup die we willen opleiden tot autisme hond’.

Als afsluiting wil Marguerite graag deze tip aan jongeren meegeven:
Probeer geen voorop gezet plan te maken om toe te werken naar een bepaald beroep. Stap voor stap kom je er wel.
Waar ik aan toe wil voegen:
Ga studeren wat je leuk vindt, ga dingen doen waar je blij van wordt, dan komt de volgende stap vanzelf.

Wat doet een acquisitieregisseur en hoe word je dat
Waar word jij blij van?

Wil je wat positiever naar de toekomst kunnen kijken als het gaat om beroepen of werk? Ga dan eens in gesprek met je ouders of de ouders van je vriend of vriendin. Vraag hen naar hun beroep en wat ze zoal gedaan hebben. Je zult zien dat er meer mogelijk is dan je denkt, dat je vaker hoort dat mensen ‘erin gerold’ zijn en dat ze op hun 20e geen idee hadden welk werk ze op hun …. (vul leeftijd in) zouden doen. Dus jij hoeft nu ook nog niet precies te weten wat je de rest van je leven gaat doen. Dat kan ook niet. Zoals Marguerite zegt: ‘Stap voor stap’.

Je hoeft het niet alleen te doen. Ik help je er graag mee. Een Talentenscan is één van de mogelijkheden. Wil je weten of ik jouw vraag kan beantwoorden? Neem contact op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek.

Kom je een beroep tegen waarvan je zegt ‘Dáár zou Joyce een blog over moeten schrijven!’
Of wil je weten of je een bepaald beroep kunt uitoefenen als je autisme hebt? Let me know! Dan ga ik op zoek naar iemand die ik kan interviewen.

Wist je dat je met autisme prima kunt werken in het basisonderwijs? Natasja vertelt erover. Lees hier de blog Autisme en leerkracht worden, kan dat wel?

Wil je JHob volgen via Facebook? Klik op deze link.

Joyce

Joyce Heijnsdijk
T: 06 – 40 84 89 47
E: info@jhob.nl

Contact
Terug naar overzicht

Natuurlijk kan dat!
Ik las een post van Natasja op Instagram en werd ontzettend nieuwsgierig toen ik begreep dat zij leerkracht in het basisonderwijs is.
Wat is haar succesformule?

Autisme & Leerkracht basisonderwijs

Ik heb een afspraak met haar om te praten over het beroep van leerkracht basisonderwijs. Natasja heeft autisme en heeft veel plezier in haar werk als leerkracht. Als voorstander van ‘alles kan, als je maar weet wat je nodig hebt’ ben ik natuurlijk heel benieuwd hoe zij haar werk en gezin combineert.

Hoe vaak hoor je niet dat mensen met autisme het advies krijgen om werk te zoeken in een richting met een gestructureerde omgeving, ‘want autisten hebben structuur nodig‘. Of wat vind je van deze uitspraak die een coach van schrijfster en fotograaf Bianca Toeps deed: ‘O je bent fotograaf, wat onvoorspelbaar!’ ‘Da’s toch eigenlijk helemaal niet geschikt voor iemand met autisme!’ (Uit: Maar je ziet er helemaal niet autistisch uit) Bianca bewijst het tegendeel en dat doet Natasja ook. 

Als je werk doet dat aansluit bij je talenten kom je het beste tot je recht.
De talenten zijn leidend en daarnaast wat je nodig hebt om je werk goed te kunnen doen. Er zijn dus tal van mogelijkheden voor mensen met autisme.

Vooraf

Eén van de dingen die ik heb geleerd rondom autisme en communicatie is dit: om te kunnen reageren op een vraag is er vaak bedenktijd nodig. Een vraag moet eerst betekenis krijgen, voordat je er antwoord op kan geven.
Na overleg met Natasja (want ik wist natuurlijk niet of dit ook voor haar geldt) heb ik de avond van tevoren 9 vragen gemaild, zodat ze van tevoren rustig kan nadenken over de antwoorden die ze wil geven. 
Het werd een fijn gesprek. Geen vraag-antwoord gedoe. Maar gewoon een gezellig gesprek, alsof we elkaar al langer kenden.

Het interview

Al aan het begin van het gesprek blijkt dat Natasja heel erg van haar vak houdt. Iedere dag is anders en toch heeft een dag wel structuur en regelmaat. ‘Kinderen leren het beste in een rustige omgeving waar de structuur duidelijk is’, is haar ervaring. Structuur en regelmaat aanbrengen is voor Natasja niet moeilijk. 

Natasja’s weet ook veel van taal en lezen. Ze is daarom ook de taal en leescoördinator van de school. Ze is graag onderdeel van het team, maar werkt ook graag alleen. En dat is maar goed ook, want lesgeven is eigenlijk een solitair beroep. Er staat niemand naast je met wie je kunt overleggen als je het even niet weet. Je zult zelf een oplossing moeten kunnen bedenken voor dat moment. Je bent op jezelf aangewezen. Natasja vertelde dat dit juist ook het leuke is van lesgeven. 
Natuurlijk moet je doelen behalen en moet bepaalde lesstof behandeld worden, maar hoe je dat doet, bepaal je als leerkracht zelf. 

Keuzes maken

Natasja heeft gekozen om alleen nog les te geven aan de kinderen in de middenbouw. Ze geeft les aan groep 3 en dat bevalt prima. Er is voldoende structuur en rust in de klas om niet overprikkeld te raken. Daarnaast heeft Natasja afspraken gemaakt met de directie zodat zij op een fijne manier kan werken en toch ook de extra taken kan doen die horen bij het beroep.

Pleinwacht lopen is zo’n taak. Niet favoriet bij Natasja vanwege het lawaai en de enorme hoeveelheid prikkels. Maar lawaai maken tijdens het spelen hoort nu eenmaal bij kinderen. Gelukkig wordt er rekening met Natasja gehouden en loopt zij alleen pleinwacht vlak na of vlak voor haar pauze. Bijvoorbeeld als haar klas na het buitenspelen les krijgt van een vakdocent humanistiek of gym. Dan heeft zij rust en in die tijd kan zij weer even tot rust komen.

Natasja houdt niet alleen van lezen maar ook van ordenen. En waar de ene leerkracht graag pleinwacht loopt, ruimt zij liever het magazijn een beetje op. Ook de boeken in de bibliotheek staan er altijd netjes bij. Zo staan ze zelfs op kleur geordend. Mooi, overzichtelijk en kleurrijk.

Magisch jaar

‘Groep 3 is een magisch jaar’, vertelt Natasja. ‘Kinderen leren lezen en schrijven en daarmee vergroot hun wereld enorm. Tegen de tijd dat de kerstvakantie begint, kunnen ze zelfstandig een boekje lezen. En daar zijn ze dan ook hartstikke trots op’. Dit magische jaar begint altijd wat chaotisch, want iedereen moet zijn plekje nog vinden. Blijven zitten aan je tafeltje en veel minder spelen dan dat je in groep 2 gewend was, dat is wel even wennen. Maar na de herfstvakantie zijn de kinderen daaraan gewend en kan de school routine beginnen.

Niet altijd makkelijk

Het beroep van leerkracht is niet altijd even makkelijk geweest voor Natasja. Ze heeft daarin echt haar weg moeten vinden. Eén van de dingen waar ze tegenaan loopt is wat zij noemt haar ‘trage verwerkingssnelheid’. Vragen die gesteld worden hebben bij haar wat meer tijd nodig om te landen. Dat geldt soms ook voor uitleg of informatie die ze krijgt tijdens een vergadering. Daar heeft ze gelukkig iets op gevonden.
Wanneer een ouder haar iets vraagt waar ze niet onmiddellijk een antwoord op heeft, noteert ze de vraag en komt er de volgende dag op terug. 

Natasja is vaak de notulist bij een vergadering. Dat biedt ze zelf aan, zodat ze zich moet blijven focussen en zich niet mag laten afleiden doordat haar collega een mandarijntje zit te eten. Als ze toch twijfelt of ze iets goed begrepen heeft, kan ze vragen om extra uitleg ‘zodat het goed in de notulen komt’. Niemand van haar collega’s vindt dat gek. Sterker nog, ze zullen waarschijnlijk blij zijn dat zij de notulen niet hoeven te schrijven.

Ervaringsdeskundig

Naast de organisatorische talenten die Natasja heeft, heeft ze nóg een groot voordeel ten opzichte van haar collega’s: Ze is ervaringsdeskundige en ze begrijpt kinderen met autisme dus als geen ander! Heerlijk toch als je een juf hebt die snapt wat het is om autisme te hebben.
Als juf begrijpt Natasja dus ook dat kinderen met autisme taal wel eens letterlijk op kunnen vatten. En Natasja vertelt een anekdote uit haar eigen tijd op de basisschool:

‘Als je jarig bent, dan trakteer je. Dus ook bij mij in de klas werd er getrakteerd. Bijvoorbeeld stukjes worst en een blokje kaas op een prikkertje.
Maar ik houd helemaal niet van kaas.  En als de juf dan zegt: ‘Als je iets niet lust dan geef je het maar aan je buurvrouw of buurman’. Wat doe je dan?
Ik stak de kaas in mijn broekzak en ging na schooltijd niet meteen naar huis, maar eerst even langs de buurman. Want dat had de juf gezegd!’
Achteraf best grappig natuurlijk. 

Het kan dus gewoon

Wil jij ook gaan werken in het basisonderwijs? Houd dan deze tips van Natasja in gedachten:

  • Bedenk hoeveel hersteltijd je nodig hebt na een intensieve dag. Parttime werken is dan misschien handiger dan fulltime werken.
  • Wees open over je diagnose en wat dit voor jou betekent. Collega’s leren je dan beter kennen en kunnen hulp aanbieden als ze denken dat je dat op prijs zult stellen.
  • Maak afspraken met de directie. Bijvoorbeeld dat je een vast klaslokaal hebt, zodat je niet ieder jaar hoeft te verhuizen met je hele boeltje.
  • Een vaste duo partner is ook echt een aanrader. En dan natuurlijk een partner waar je een goed klik mee hebt. Na verloop van tijd ken je elkaar door en door en raak je goed op elkaar ingespeeld.

Tips

Als studiekeuze coach wil ik hier graag een 2 tips aan toevoegen.

1. Als je kiest voor een studie in het  basisonderwijs, onderzoek dan of je de HBO opleiding leraar basisonderwijs (PABO)  wilt doen of de Academische opleiding leraar basisonderwijs. Er is ook nog de AOLB, een combinatie van PABO en pedagogische wetenschappen. De opleiding is veel theoretischer (logisch, want het is aan de universiteit) en uitgebreider. Je kansen op werk zijn niet zozeer groter in het onderwijs, wel breder. 
En er is sinds kort nog de optie om de PABO en de ALO ineen te doen. Voor de gymliefhebbers! 

2. Voordat je je inschrijft bij een onderwijsinstelling, check dan of je je prettig voelt binnen de gebouwen van die opleiding. Ga er heen en proef de sfeer. Er zijn namelijk ook onderwijsinstellingen die wat kleiner en dus minder massaal zijn.

Ga je droom achterna

Ik hoop vooral dat jongeren hun droom achterna gaan. Dingen doen waar je blij van wordt is zó ontzettend belangrijk. Is het jouw droom om met kinderen in het basisonderwijs te werken? Ga er dan voor! 

PS: Je hoeft geen structuur junkie te zijn voordat je aan de opleiding begint. Plannen en organiseren leer je juist in de opleiding!

Weet je nog niet wat je wilt gaan doen? Kijk dan hier wat JHob te bieden heeft voor jongeren

Gebruik je Facebook? Ik ook.
Je vindt JHob hier

Autisme en leerkracht worden. Kan dat wel?
Jaag je dromen na!

Joyce

Joyce Heijnsdijk
T: 06 – 40 84 89 47
E: info@jhob.nl

Contact
Terug naar overzicht